Đây là một truyện thần thoại Việt Nam hấp dẫn, kể về hai nàng công chúa của Ngọc Hoàng – người đại diện cho ánh sáng ban ngày và ban đêm. Qua câu chuyện, ta hiểu thêm về vì sao có ngày ngắn ngày dài, vì sao trăng tròn trăng khuyết, và trăng quầng là gì.
Truyện kể về một vị nữ thần xinh đẹp nhưng tính khí hay hờn dỗi, được Ngọc Hoàng phái xuống trần để nuôi sống con người sau nạn lụt kinh hoàng. Khi lòng người không còn biết trân trọng ơn trên, nữ thần đã giận dữ và khiến lúa không còn tự về nhà hay tự biến thành cơm nữa. Từ đó sinh ra các tập tục như cúng hồn lúa, cơm mới, và những ngày hội rước bông lúa đầy màu sắc khắp các vùng quê Việt Nam.
Bà là vợ của Ngọc Hoàng, còn gọi là Vương Mẫu nương nương, Diêu Trì Kim Mẫu, là vị nữ thần từ bi trong truyền thuyết Trung Quốc.
Thánh Mẫu Liễu Hạnh – một trong “Tứ Bất Tử” của tín ngưỡng thờ Mẫu dân gian Việt Nam. Với hình ảnh một vị tiên nữ giáng trần, yêu dân, giúp nước và trừng trị kẻ ác, bà trở thành biểu tượng của lòng nhân hậu và quyền uy thiêng liêng.
Mấy trăm năm trước đây có một cặp vợ chồng rất nghèo. Anh chồng làm không đủ ăn nên đâm ra buồn bã và tìm giải sầu trong men rượu. Khi nhậu say thì về nhà đánh đập vợ. Người đàn bà bất hạnh không chiụ đựng nổi, đành bỏ nhà ra đi.
Ngọc Quang Công chúa Vương Tiên vốn người động Hoa Lư, Trường Yên, Ninh Bình, khi nhị vua Hai Bà Trưng khởi nghĩa đánh đuổi Tô Định, nàng theo hai bà vào sanh ra tử, lập được nhiều chiến công. Công chúa Vương Tiên được thờ phụng tại đền Sậy, Trường Yên, Ninh Bình.
Chuyện kể rằng, xưa ở một buôn làng nọ, có chàng trai nghèo yêu cô sơn nữ xinh đẹp. Họ chuẩn bị cưới thì trời đổ mưa, cơn lũ lớn cuốn phăng ngôi nhà và lễ vật của chàng trai. Dân làng trồng cây nêu để chàng lên trời hỏi sự tình.
Mẫu Đệ Nhất Thiên Thiên là mẫu đứng đầu trong Tam tòa thánh mẫu còn có các danh hiệu khác như mẫu Thượng Thiên, mẫu Liễu Hạnh, Mão Khẩu Công Chúa...
Song song với việc thờ Tứ vị Thánh Mẫu tín ngưỡng tam tứ phủ gắn với việc thờ Đức Vua cha; gồm Vua cha ngọc hoàng (vua Trời); Vua cha Bát hải (vua nước); Vua cha Diêm vương (Vua đất); Vua cha Nhạc phủ (Vua thượng ngàn).
Bạn có biết vì sao cá chép lại là biểu tượng của sự kiên cường và thăng tiến trong văn hóa Việt? Trong thần thoại dân gian, Thần Mưa là vị thần hình rồng cai quản mưa gió, có nhiệm vụ hút nước từ hạ giới và phun mưa cho thế gian. Nhưng vì quá bận rộn, Trời tổ chức một cuộc thi lạ kỳ tại cửa Vũ Môn để chọn thêm những loài thủy tộc có tài hóa Rồng phụ giúp Thần Mưa.
Sự tích đầm Mực là một truyện cổ tích Việt Nam xúc động kể về cụ đồ Chu Văn An – một người thầy lỗi lạc thời Trần – và hai anh em thuồng luồng học trò của cụ. Khi vùng Thanh Đàm gặp đại hạn, thầy trò cùng nhau tìm cách cứu dân bằng một trận mưa kỳ diệu từ... chiếc nghiên mực. Nhưng việc trái ý trời lại dẫn đến bi kịch đau lòng...
Theo phật thoại ngày xưa, vào đời vua Dịêu Trang Vương ở nước Hương Lâm kể rằng: thời trị vì nhà vua không có con để kế vị ngai vàng nên nhà vua bèn đến miếu Tây Nhạc cầu tự. Lòng thành nhà vua cảm động tới Thiên Đế. Nhân lúc ở dưới trần gian có gia đình họ thị có ba người con trai bị Ngọc Hoàng giáng tội vì gia đình ăn ở không tốt và cho nhốt vào ngục tối.
Sau khi đã sáng tạo ra loài người, lại thấy loài người phải sống chui rúc trong các hang đá tối tăm lạnh lẽo. Ngọc Hoàng thương tình bèn sai một vị thần bày cho loài người cách làm nhà cửa và các vật dụng sinh hoạt.
Cô Đôi Thượng Ngàn vốn là con Vua Đế Thích trên Thiên Cung, được phong là Sơn Tinh Công Chúa. Sau cô giáng sinh xuống đất Ninh Bình làm con gái nhà một chúa đất ở chốn sơn lâm.
Ngày xưa ở vùng Sóc Sơn, có một cây đào khổng lồ – nơi trú ngụ của hai vị thần Trà và Uất Lũy, chuyên trừ yêu ma, bảo vệ dân lành. Nhưng mỗi dịp cuối năm, khi hai vị thần phải lên thiên đình chầu Ngọc Hoàng, lũ ma quỷ lại tha hồ quấy phá. Người dân vì thế đã nghĩ ra tục lệ bẻ cành đào về cắm trong nhà để xua đuổi tà ma.
Ngày xưa, ở làng Đoài có một gia đình nhân hậu, hiếm muộn con cái. Họ xây đền cầu tự và sinh ra người con tên Hợi – nhưng cuộc đời Hợi đã dẫn đến một kết cục kỳ lạ mà bi thương...
Sự tích về con trâu là một truyện cổ tích Việt Nam giải thích nguồn gốc loài trâu – con vật gắn bó với người nông dân từ bao đời nay. Truyện kể về một vị thần vì tính lười biếng và hấp tấp đã gây ra nạn đói cho loài người, khiến Ngọc Hoàng phải trừng phạt ông ta bằng cách biến thành con trâu, vĩnh viễn sống ở trần gian giúp dân cày ruộng.
Ngày xửa ngày xưa, bên dòng sông Bối có một chàng trai nghèo làm nghề mò tôm bắt cá, sống trong túp lều nhỏ cùng mẹ già. Chàng tự xưng là Cường Bạo – người không sợ trời, chẳng ngán thần thánh
Ngày xửa ngày xưa, trên thiên đình, Ngọc Hoàng có mười hai cô công chúa xinh đẹp, mỗi người một vẻ, rất được Ngọc Hoàng thương mến, luôn dành những gì tốt đẹp nhất cho các con của mình
Khi xưa tên các loại vật đều do Ngọc Hoàng đặt cho và ngài đang muốn chọn một số con vật nào đó xứng đáng để đặt tên năm và làm chúa tể thay mặt Ngọc Hòang cai quản ở hạ giới. Đến ngày hẹn các loại vật tất bật lên trời để nhận tên của mình và mong được chọn làm thủ lĩnh.
Loài người trở về lên ngôi hoàng đế, thay Rùa trị vì trần gian. Từ đó, người được săn bắt loài thú, đánh bẫy loài chim, có quyền chặt cây, đốn gỗ, cắt cỏ, hái quả, lượm hạt bất cứ loài thảo mộc nào. Loài thảo mộc y lệnh của Ngọc Hoàng, nhất nhất nghe theo sự sai bảo của con người. Duy chỉ có Hổ, Rắn và Diều Hâu hãy còn bướng bỉnh
Ở tỉnh Bắc Ninh, chùa Long Giáng là một nơi thắng cảnh. Tục truyền rằng đời vua Lý Nhân Tôn, Ngọc Hoàng muốn nhắc nhở nhà vua tu thân theo đạo Phật. Bấy lâu nay vua quá bê bối về việc nước.
Cô Bé Thượng Ngàn là vị tiên cô trên tòa Sơn Trang, theo hầu mẫu Thượng Ngàn. Cô Bé Thượng Ngàn là một tiên cô nổi tiếng rất hay về ngự đồng. Cô Bé Thượng Ngàn có một số đền thờ riêng, nhưng chủ yếu được phối thờ ở các cung hay lầu cô ở các đền phủ.
Thuở tạo thiên lập địa mới vừa xong, Ngọc Hoàng ngự trên ngai, sẵn sàng nhận lời khiếu nại của vạn vật muôn loài.
Thần Sét - hay còn gọi là Thiên Lôi, Lôi Công - là một trong những vị thần mạnh mẽ và đáng sợ nhất trong truyền thuyết dân gian Việt Nam. Thần có thân hình đen nhẻm, mặt mũi dữ tợn, tay cầm búa đá, lưng đeo trống, mỗi lần giáng xuống trần gian là đem theo tiếng sấm, ánh chớp và cơn giận dữ của Trời.
Thần Nước là vị thần cai quản toàn bộ thế giới nước – từ sông ngòi, ao hồ đến biển cả. Được Ngọc Hoàng giao phó trọng trách quan trọng, Thần Nước là một vị long thần khổng lồ, làm vua của 3.600 giống thủy tộc, gồm rắn, cá sấu, thuồng luồng, rồng và vô số loài dưới thủy giới.
Thần Núi (Sơn Thần) hoặc có tên là Cao Sơn đại vương hoặc là đức Thượng Ngàn là vị thần bảo vệ núi rừng, muôn thú và nhưng người dân sống dựa vào núi. Thần thường hiện hình là những ông già tóc bạc. Cũng như thần Đất, số lượng thần Núi khá nhiều. Mỗi thần cai quản một dãy núi lớn bao gồm cả những núi con, ví dụ dãy núi Ba Vì thì có Tản Viên sơn thần, cụm núi Hồng Lĩnh thì có Hồng Lĩnh sơn thần v.v... Oai quyền của thần cũng rất to mặc dầu chỉ trong phạm vi đất đai của mình.
"Thần Gió" là một truyện thần thoại dân gian Việt Nam kể về vị thần điều khiển gió trên thiên đình bằng chiếc quạt nhiệm màu.
Ngày xửa ngày xưa ở một nhà nọ có mấy đời đã phải trải qua cảnh sống nghèo khó, khố rách áo ôm. Khi đến đời của người cháu nội chính là một anh học trò nghèo không có nổi tấc đất để cắm dùi. Ngày này qua ngày khác, anh học trò ấy cố gắng đi làm mướn làm thuê ở khắp nơi, rồi tối về lại cố gắng học thêm năm ba cái chữ, cũng chỉ hy vọng một ngày nào đó có thể thay đổi số phận của bản thân và gia đình.
Giữa lúc trời đã sang xuân, cây cối đâm chồi nảy lộc, bỗng nhiên gió lạnh lại ùa về... Bạn có biết vì sao tháng Ba vẫn còn rét? Câu trả lời nằm trong câu chuyện cảm động về nàng Bân - người con gái nhà trời vụng về nhưng đầy yêu thương...
Truyền thuyết nói về Mẫu Thượng Ngàn, con gái của Sơn Tinh (tức Tàn Viên Sơn Thánh) và công chúa Mỵ Nương (trong truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh cùng cầu hồn Mỵ Nương, con gái vua Hùng).
Ông Khổng Lồ Đúc Chuông là một truyện cổ tích Việt Nam kỳ ảo, kể về hành trình của ông Khổng Lồ sang Tàu xin đồng đen để đúc nên một chiếc chuông thiêng – chiếc chuông có thể vang rền khắp bốn phương trời. Khi chuông ngân lên, tượng trâu vàng bên Tàu giật mình chạy về nước Nam, mang theo thông điệp thiêng liêng về lòng yêu nước và phép lạ trời Phật.
Phong tục của người Việt Nam xưa nay, mỗi khi đêm giao thừa đến, nhà nhà đều dùng gà để làm vật cúng tế linh thiêng. Theo truyền thuyết của người Việt xưa nay, khi Ngọc Hoàng mới sáng tạo ra trời đất, Người thấy mặt đất khi đó rất lạnh lẽo, ẩm thấp và u tối, bèn sai mười ông mặt trời (cũng là mười người con của Ngọc Hoàng) suốt ngày đêm chiếu sáng để sấy khô và sưởi ấm mặt đất. Nhưng chẳng bao lâu sau, khi đất đã khô rang, nứt nẻ rồi mà Ngọc Hoàng vẫn quên không thu các mặt trời về, khiến cho mặt đất trở nên nắng hạn, con người khổ sở vì mất mùa và nóng.
Một sa di Phật giáo đang cầu nguyện trong chùa. Trong Ngôi chùa bằng gỗ này có bốn bức tượng thiên nữ và một tượng thành hoàng. Thình lình, sa di nghe tiếng chân đi tới. Ông ngẩng đầu lên và thấy một bóng người. Người đó đi gần bên nhưng không thấy sa di, ông ta lại gần tượng thành hoàng, vừa khom mình rất thấp vừa thì thầm:
Theo truyền thuyết, Ngọc Hoàng đã phái Rồng mẹ cùng đàn Rồng con hạ giới để giúp dân tộc Việt chống giặc ngoại xâm. Những viên ngọc Rồng nhả ra đã hóa thành hàng ngàn đảo đá giữa biển khơi — chính là Vịnh Hạ Long ngày nay.
Chầu Lục là chầu đứng thứ sáu trong Tứ Phủ Thánh Chầu. Chầu Lục còn gọi là Chầu Lục Cung Nương hay Chầu Sáu Lục Cung. Chầu Lục vốn là người Nùng. Vì vậy, Chầu Lục còn gọi là Mế Lục Cung Nương, Lục Cung Đô Thống.
Con Nhện, từ thuở mới sinh ra muôn vật, đã được Ngọc Hoàng giao cho công việc giăng lưới ở trong nhà của loài người để kiếm ăn. Nhưng nó tốn biết bao nhiêu công sức, thì giờ, nhả biết bao nhiêu tơ lòng mới làm xong một cái lưới hòng kiếm miếng mồi thì con người cầm chổi quơ một lượt lưới đã đứt tung.
Diêm Vương tức là thần được Ngọc Hoàng cho cai quản ở cõi âm. Cõi âm là thế giới ở phía dưới tầng đất của loài người. Ở chỗ đó phần nhiều chỉ có ma quỉ. Những người ở cõi trần chết đi tất nhiên phải làm dân của Diêm vương trước khi được đầu thai. Có điều đặc biệt là cõi trời ở dưới đó ngược lại với trần thế, nghe dân sự ở dưới đó cũng đầu đội trời chân đạp đất nhưng chân họ với chân ta hướng vào nhau.
Theo sách Lĩnh Nam Chích Quái có chép chuyện sau đây để nêu gương của Phạm Tử Hư thờ thầy học là Công Trực.
Ở Trung Quốc và một số vùng dân tộc phía Bắc, ngày tết Nguyên Tiêu hay rằm tháng giêng thường treo đèn lồng, bắn pháo hoa và ăn tết rất to. Tuy nhiên, nguồn gốc của nó thì ít ai biết đến.
Ngày xưa, trong một bữa yến tiệc của Ngọc Hoàng khoản đãi các vị thần tiên ở thượng giới, một cô con gái Ngọc Hoàng vụng về làm rơi chén ngọc của thiên đình vỡ tan. Ngọc Hoàng tức giận mới đày nàng xuống trần gian hóa kiếp làm người.
Thuở khai thiên lập địa, bầu trời rộng mênh mông, loài người nuôi sống bằng thịt của cầm thú chứ chưa có ngũ cốc. Một hôm Ngọc Hoàng cho mở đại hội quần tiên, và phán rằng:
Jumong tiếng Việt gọi là Cao Chu Mông - người anh hùng và cũng là vị vua nổi tiếng trong truyền thuyết Triều Tiên, người sáng lập ra vương triều Goguryeo - vương quốc hùng mạnh nằm ở phía Bắc bán đảo Triều Tiên (sau thời của vương quốc Gojoseon).
Ông trời, vị vua tối cao của bầu trời, là chủ của Thiên đình, là người kiến tạo nên vạn vật.
Ngày xưa có một chàng trai tên là Na Á. Anh mồ côi cha từ sớm, ở với mẹ già. Nhà Na Á nghèo, anh phải làm nghề đánh cá để nuôi thân, nuôi mẹ. Anh thẳng tính, không kiêng nể một ai, cũng chẳng sợ trời phật. Thấy anh thật thà, lại hay lam hay làm, người trong vùng ai cũng yêu mến.
Ông Hoàng Bảy hay thường gọi là Ông Bảy Bảo Hà. Ông là con Đức Vua Cha Ngọc Hoàng Thượng Đế. Theo lệnh vua cha Ngọc Hoàng Thượng Đế, ông giáng phàm trần; trở thành con trai thứ bảy trong danh tộc họ Nguyễn; cuối thời Lê.
Nàng vốn là người trần mắt thịt, là một người con gái có chí khí và nghị lực. Jacheongbi giả trai để đi học, vô tình đem lòng yêu người bạn đồng môn là Mun, vốn là con trai Ngọc Hoàng giáng trần.
Hoàng Đế, còn gọi là Hiên Viên Hoàng Đế (轩辕黃帝), là một vị quân chủ huyền thoại và là anh hùng văn hoá của Văn minh Trung Hoa, được coi là thuỷ tổ của mọi người Hán.
Bà chúa Liễu hay Quỳnh Nương công chúa. Ở thôn An Hải, xã Vân Cát, huyện Thiên Bản, Sơn Nam Hạ (nay là huyện Vụ Bản, tỉnh Hà Nam Ninh) có vợ chồng ông Lê Thái Công rất hiền đức, hay làm điều lành. Ông bà đã có một con trai.
