Tìm hiểu về tứ vị vua cha

Song song với việc thờ Tứ vị Thánh Mẫu tín ngưỡng tam tứ phủ gắn với việc thờ Đức Vua cha; gồm Vua cha ngọc hoàng (vua Trời); Vua cha Bát hải (vua nước); Vua cha Diêm vương (Vua đất); Vua cha Nhạc phủ (Vua thượng ngàn).

Người Việt Nam từ xa xưa đã đề cao đạo nghĩa thờ cha thờ mẹ và được cho là xuất phát từ khu vực đồng bằng sông Hồng từ rất lâu đời, song song với văn hóa Tứ vị Thánh Mẫu với tam phủ tứ phủ là tín ngữa thời đức vua cha với tam vị Đức Vua cha là: Vua cha Ngọc Hoàng; Vua cha Bát Hải; Vua cha Diêm vương tương ứng với Tam phủ: Thiên phủ; Địa phủ; Thủy phủ. Tuy nhiên sau này khi tín ngưỡng Tam tứ phủ phát triển thì đã bổ sung thêm Nhạc phủ vào cấu trúc thờ tự; do vậy mới có thuật ngữ Tứ phủ vạn linh.

1. Vua cha Thiên phủ; Ngọc hoàng thượng đế:

Ngọc đế hay Ngọc hoàng đại đế là vị có quyền hạn lớn nhất lục giới; cai quản toàn bộ lục giới: Nhân; Thần; Ma; Yêu; Quỷ; Tiên. Ở nước ta ngài được phối thờ trong các Đền; chùa; được thờ riêng tại đền Đậu An tại làng An Xá; xã An Viên; huyện Tiên Lữ; tỉnh Hưng Yên. Đền Đậu An nằm trên mảnh đất hình đầu rồng; xung quanh có hồ nước trong xanh bao bọc. Ngoài ra Ngài còn được thờ tại Thôn Bằng Sở; Ninh Sở; Thường tín; Hà Nội.

Ngọc hoàng thượng đế là vị Vua cha thiên đình; đứng đầu tất cả Thần Tiên; có quyền lực tối cao với các quyền năng tự nhiên: mây mưa; sấm chớp; nước lửa…..Ngọc hoàng là người xét phong các Vị thần hoặc xét phạt các Vị Thần Tiên

Trong Đạo Mẫu Việt Nam Ngọc hoàng được gọi là Vua cha ngọc hoàng; là cha của Thánh Mẫu Liễu Hạnh.

2. Vua cha Bát hải động đình Vĩnh công đại vương:

Ngài được thờ tại Đền Đồng Bằng; thôn Đồng Bằng; xã An Lễ; huyện Quỳnh Phụ; Tỉnh Thái Bình. Đền được xây dựng từ thời Vua Duệ Vương; đời Vua hùng thứ 18. Ngài là người có công lớn trong việc bình giặc Thục vào thời Vua Hùng thứ 18; âm phù cho Hưng Đạo Đại vương đánh thắng quân Nguyên Mông; giữ yên bờ cõi

3. Vua cha Nhạc phủ; Tản viên Sơn Thánh:

Vua cha Nhạc phủ là một vị thần tối linh trong Tứ bất tử của Việt Nam; là Tản Viên Sơn Thánh. Đức Thánh Tản là cha của Mẫu Thượng Ngàn; tức La Bình Công Chúa. Trong tứ bất tử thì Tản viên Sơn thánh là vị đứng đầu; ngài còn được phong là Nam Thiên Thánh Tổ.

Ngọc phả tại Đền Và ghi lại: “Vua Hùng gia phong cho Sơn Thánh làm Nhạc phủ kiên thượng đẳng từ đó phụng mệnh Ngọc Hoàng Thượng Đế cùng với Tứ phủ công đồng ở trên hải đảo đi tuần xét mọi việc trong nhân gian”

Ngài hiển linh vào thời Vua Hùng thứ 18; là vị tướng tài chống giặc xâm lược nhà Thục; bảo vệ Văn Lang. Vĩnh Công cùng các Vị Quan lớn đánh thắng giặc trên các cửa biển; còn Đức Thánh Tản đã đẩy lùi quân giặc ở đường bộ trên vùng đồi núi. Ngài được Vua Hùng nhường ngôi lên làm vua nhưng sau nhường lại cho Thục Phán.

Ngài được thờ tự tại nhiều nơi: Đền Thượng trên đỉnh Tản của núi Ba vì; Đền Và cạnh thị xã Sơn Tây; đền Trung ở núi Chàng rể; đền Hạ ở bờ hữu Sông Đà; huyện Thanh Thủy; Phú Thọ.

Ngoài việc giúp Vua hùng đánh giặc giữ nước; ngài còn là một trong bốn vị tứ bất tử; ngài đi khắp nơi dạy nhân dân làm ăn sinh sống.

4. Vua cha Diêm Vương:

Vua cha Diêm vương còn gọi là Địa phủ Thánh đế Thập điện Minh Vương tòa Chương Địa Phủ; là vị Vua cha gắn liền trong tín ngưỡng Tam tứ phủ; ngài cai quản miền đất.