Chàng trai biến thành rồng

Ngày xưa có hai vợ chồng nhà nọ sống tại làng Kunming. Họ lấy nhau đã hơn ba mươi năm mà vẫn chưa có con. Họ mong có một đứa trẻ biết chừng nào!
Hàng ngày sau bữa tôi họ thường cẩu thánh Ala ban cho họ một mụn con. Sau đó người vợ bỗng thấy mình có mang. Họ mừng vui khôn xiết!
Nhưng một năm trôi qua mà người mẹ vẫn chưa sinh nở, Rồi hai năm qua đi mà đứa trẻ vẫn chưa chịu ra đời. Người chổng an ủi vợ hãy cố gắng chiu đựng rồi ngày đó cũng sẽ đến. 
Năm thứ ba bà mẹ sinh được một cậu con trai. Hai vợ chồng mừng hết đỗi, mắt họ long lanh những giọt nước mắt sung sướng. Nhưng thật không may, năm ấy trời hạn hán kéo dài. Vì vậy hai vợ chồng họ đặt tên con là Kunhan, có nghĩa là hạn hán.
Hai tháng Kanhan đã biết đi, ba tháng thì cậu biết nói, sáu tháng cậu đã theo mẹ lên núi nhặt nấm và kiếm củi.
Hai năm rồi mà trời vẫn không mưa một hạt nào. Người ta không thể trồng được cây gì trên cánh đồng và không tìm nổi một cành cây hay ngọn cỏ để ăn qua cơn đói.
Một hôm Kanhan hỏi mẹ:
- Mẹ ơi, sao chúng ta không trồng lúa?
- Con bé bỏng của mẹ, vua Rồng không cho chúng ta nước nên chúng ta không thể trồng lúa được.
- Mẹ ơi con sẽ đi tìm vua Rồng.
- Con trai của mẹ, vua Rồng sông ở cung điện Rồng. Nếu con muốn tìm nó, trước tiên con phải học các kiểu bơi và luồn lách dưới nước.
Từ đó ngày nào Kanhan cũng đi đến hồ Rồng Đen để tập bơi. Dù thời tiết lạnh hay ấm cậu vẫn kiên trì tập bơi, nhảy và mò mẫm trong nước để tìm cung điện của Rồng.
Cung điện Rồng nằm sâu mãi dưới đáy hồ. Một ngày, hai ngày... rồi một tháng Kanhan vẫn chưa tìm thấy. Hai tháng, rồi một trăm ngày qua đi mà cuộc tìm kiếm vẫn không có kết quả.
Một hôm Kanhan cảm thấy kiệt sức sau những cuộc tim kiếm, chàng lơ mơ ngủ trong lán nước. Rồi chàng nhắm mắt ngủ thật và mơ thấy minh đi đến một nơi rất sáng. Chàng nhìn thây một nàng công chúa bước nhẹ về phía mình. Nàng mặc một chiếc áo san hô nhiều màu sắc. Chân nàng đi đồi giày bằng sừng có đính ngọc trai. Khuôn mật nàng rực rỡ anh hào quang. Còn đôi mắt, đôi mắt sáng như ánh trăng dịu dàng của mùa thu. Kanhan sững người, kinh ngạc trước cái nhìn của nàng. Nàng nói, phá tan sự im lặng:
- Kanhan, nếu chàng muôn tim cung điện Rồng trước hết chàng phải tìm hang Rồng. Đừng có vội vàng. Hãy chọn đúng lúc vua Rồng đang ngủ ấy.
Giong của nàng ngân lên như tiếng chuông và mỗi lời nàng nói một hạt ngọc lăn ra khỏi miệng. Nàng còn nói với Kanhan cách tìm vua Rồng. Nàng nói xong, sóng nước bỗng cuộn dâng, công chúa quay một vòng rồi biếnn mất.
Kanhan đuối theo công chúa và chàng sực tỉnh khi thấy mình đã ở trên mặt nước. Chàng hit một hơi thật sâu không khí trong lành của hồ. Sau đó chàng tiếp tục cuộc tìm kiếm. Theo lời công chúa, chàng tìm thấy một cửa hang và đi vào. Trong hang tối om, nước lạnh như băng. Chàng nghiến răng mò mẫm lúc sang phải, lúc sang trái. Chàng đi sâu vào hang, bỗng nhiên tay chạm phải cái gì như mũi dao, thì ra đó là những mảnh đá sắc, nhọn. Cuối cùng chàng cũng đến được hang. Chàng thấy một cái cửa được che bằng những mảnh đá nhọn sắc tua tủa. Kanhan lấy tay đẩy cửa và tay chàng liền bị xây sát. Chàng lấy chân đạp, chân chàng ngay lập tức bị xuyên thủng. Chàng lấy cả thân huých vào cửa, cả người chàng đều bị thương, cả ngày hôm đó chàng tìm cách đi qua cửa hang nhưng không sao qua được. Đêm đó chàng tìm cách mở cửa hang nhưng nó vẫn đóng im lìm, tay chân chàng đều đẫm máu.
Bỗng Kanhan nghe tiếng nói vẳng lên đâu đây: "ơi! Kanhan, Kanhan! Nếu muốn mở cửa, hãy mau đi lây bùa Rồng" (Người theo đạo Hồi tin rằng muốn gọi được mưa thi phải có người bơi thật giỏi mang bùa vào hang Rồng. Lá bùa đó làm bằng một miếng đồng, trên đó có viết chữ "Rồng").
Kanhan ra khỏi hang, rồi trèo lên ngọn núi phía sau hồ lấy lá thuốc rịt vào vết thương.
Trở về nhà, chàng hỏi mẹ:
- Mẹ ơi, lá bùa Rồng để ở đâu hở mẹ?
- Nó được đặt trong đền con ạ.
Kanhan đến ngay ngôi đền. Hôm đó là ngày thứ sáu trong tuần, dân làng đang tổ chức cầu khẩn thần mưa. Họ đã cầu bốn mươi ngày nhưng chưa có ai dám đi đặt bùa Rồng.
Kanhan đến gặp sư thày, nói:
- Tôi xin đi đặt bùa Rồng.
- Con muốn đi đặt bùa Rồng ư? Thế thì tốt quá!
Sư thày cầm lá bùa đi đến bên Kanhan và hỏi:
- Tên con là gì? Con bơi giỏi chứ?
- Tên con là Kanhan. Vâng, con biết bơi tât cả các kiểu. Con có thế ngủ trong nước.
- Ôi! Cầu thánh Ala phù hộ cho con. Thế là chúng ta đã có người đi đặt bùa rồi!
Mọi người chắp tay cầu nguyện, Kanhan cũng làm theo.
Đoàn người cầu mưa nối đuôi nhau thành một hàng dài tiến về phía hồ Rồng Đen. Sư thày đi đầu cầm lá bùa bằng cả hai tay, Kanhan cũng nhập vào dòng người.
Họ đi qua bãi cát nóng bỏng dưới nắng mặt trời, chẳng mấy chốc họ tới hồ.
Sư thày đưa lá bùa cho Kanhan.
Kanhan nhận lá bùa và lao thẳng xuống nước, thậm chì chàng không kip cởi quán áo, trườn, bò và mò mẫm vào hang Rồng. Chàng lấy lá bùa gõ lên cứa, lập tức cái cửa lỏm chởm đá sắc nhọn mở ra.
Kanban đi vào cung điện Rồng, một điệu nhạc du dương lan trong không gian yên tĩnh. Vua Rồng khoác một chiếc áo choàng đen nằm trên một cái bệ, mõm há ra. Chàng nhìn thấy một viên hồng ngọc trong mồm nó. Kanhan nhớ lại những gi nàng công chúa đã nói với chàng. Chàng liền nhanh tay lây viên hổng ngọc nuốt vào bụng.
Con Rồng Đen liền tỉnh giấc, phun lửa phì phì qua mũi và mồm. Nó gầm lên:
- Kẻ nào dám lấy trộm hồng ngọc của ta?
Kanhan bình tĩnh trả lời:
- Tôi đã nuốt nó rồi.
Vua Rồng nhảy chồm lên, nó rút phắt thanh gươm và thét:
- Trả viên hồng ngọc cho ta ngay, không ta sẽ băm nát mày ra!
- Mày là kẻ độc ác ngu xuẩn. Mày đã gieo rắc biết bao tai hoạ cho mọi người trên trái đất. Hôm nay là ngày tận số của mày. Tốt nhất là cái đầu của mày hãy tách rời rạ khỏi thân ngay.
Nói rồi Kanhan giơ cái búa lên và đánh cho Vua Rồng một cú làm ngã sóng xoài xuống sàn nhà. Cú đánh lần thứ hai của chàng nhằm vào các vuốt của nó và cú đánh thứ ba nhằm vào đầu nó.
Cuối cùng Vua Rồng chết, còn Kanhan thì biến thành Rồng. Con Rồng bay ra khỏi hang, từ trên trời một dòng nước khổng lồ tuôn rơi tưới đều khắp mặt đất. Cây cối, muông thú và con người như hồi sinh. Khắp noi vang lên tiếng hát, tiếng hò cùng những lời cầu nguyện ngân xa ca ngợi cuộc sống đã trở lại với muôn người.

THUỲ CHI dịch
PTS. LÃ DUY LAN - Nước mắt Hồ Ly