Ngày xưa, ở huyện Tống Sơn, tỉnh Thanh Hóa có một ông lão tiều phu tên Nguyễn Quốc Oai, tính khí ngông nghênh. Ông lão không có con, chỉ có hai vợ chồng trơ trọi. Nhà làm ở trong núi, hàng ngày kiếm củi bán để sống.

Đã lâu lắm rồi, không còn ai nhớ năm tháng nào nữa, có một thanh niên dân tộc Mèo tên là A-páo. Cha mẹ mất sớm, A-páo phải dắt em đi xin ở đợ cho một gia đình giàu có. Nhưng gia chủ từ chối.

Đây là một truyền thuyết đặc sắc trong kho tàng truyện cổ Việt Nam, kể về chàng trai kỳ lạ tên Kỳ - người được dê rừng nuôi, chim trời che chở, cứu sống Tiểu Long Hầu và được ban tặng sách ước gì được nấy.
Từ một tiều phu nghèo, Kỳ trở thành vị thần đứng đầu trong bộ Tứ Bất Tử - Sơn Tinh, cai quản núi Tản Viên hùng vĩ, cứu dân giúp đời. Đây cũng là tiền đề cho truyền thuyết nổi tiếng Sơn Tinh - Thủy Tinh sau này.

Ngày nay cứ mỗi đêm trăng rằm, nhất là trong đêm trăng sáng Trung Thu chúng ta lại thấy hình ảnh Ngô Cương và cây đào trên cung trăng (Ở Việt Nam là hình ảnh chú Cuội cây đa). Ngô Cương vẫn đang miệt mài đốn cây với hy vọng một ngày nào đó sẽ thực hiện được nguyện vọng của mình.

Có một người tiều phu đốn gỗ sống với vợ và bảy cô con gái tại một làng ven rừng. Ông ta làm việc rất chăm chỉ mà vẫn nghèo.

Ngày xưa, ở đất Cao Bằng, có một người tiều phu mộc mạc hiền lành và hiếu thảo. Anh có một bà mẹ già hay đau ốm. Thầy thuốc bảo là cần có sữa nai tẩm bổ, mới mong chữa lành bệnh cho mẹ.

Ánh hoàng hôn vừa gác núi. Từng đàn chim chóc lũ lượt bay về tổ, kêu la rộn rịp. Trên con đường mòn khúc khuỷu, các bác tiều phu vội vã cất gánh củi lên vai trở về làng mạc. Tiếng náo động vắng dần. Quang cảnh rừng rú mỗi lúc càng tĩnh mịch.