Chuyện tình Orpheus và nàng Eurydice

Orpheus là con của một nữ thần thi ca Muse tên Calliope với vua Oeagrus xứ Thrace. Khi thần Apollo tặng và dạy cho Orpheus cách chơi đàn lia, chàng đã học và trở thành nghệ sĩ chơi đàn tới mức hoàn hảo, vượt qua cả kì vọng của thần. Khi Orpheus đang chơi đàn, không ai có thể ngăn chàng chơi, cũng không ai có thể cưỡng lại sức hút của giai điệu đấy. Những thanh âm tuyệt sắc đấy, một khi đã vang lên, có thể khiến kẻ hung bạo dừng lại, khiến đá cũng phải cảm động, và chim cũng phải ngưng hót, mà lắng nghe.

Eurydice là một cô gái đẹp tuyệt trần, nàng là một Nymph, con của Apollo. Orpheus đã yêu Eurydice. Họ đã kết hôn và có một cuộc sống hạnh phúc. Vào ngày thành hôn, thần hôn nhân Hymen tới chúc tụng, nhưng thần nhận thấy sự hoàn hảo của cuộc hôn nhân này sẽ không kéo dài mãi.

Khi Eurydice dạo chơi trong rừng với các Nymph, nàng đã bắt gặp Aristaeus. Hắn ta lập tức mê mẩn nàng, muốn chiếm hữu nàng, nhưng nàng cự tuyệt, bỏ chạy. Khi chạy băng qua rừng, nàng đã thoát được sự truy đuổi của Aristaeus nhưng lại bị rắn cắn, nàng rời khỏi cõi đời về thế giới của thần Hades. Vợ mất, Orpheus đã lang thang khắp nơi với cây đàn, hát về tình yêu và sự đau khổ của con tim. Từ những sinh vật nhỏ bé như thực vật tới các vị thần, đều vô cùng xúc động và đau lòng. Apollo động lòng, khuyên chàng xuống Địa ngục thỏa thuận với Hades.

Orpheus đã lên đường. Anh vượt qua con sông Stygian nổi tiếng và vô vàn linh hồn vô danh, rồi sử dụng âm nhạc để mê hoặc Cerberus. Tới trước thần Hades và nữ thần Persephone, chàng bắt đầu chơi đàn và kể về tình yêu, nguyên do chàng xuống đây. Tiếng nhạc đã cảm hóa trái tim của Hades, khiến cả Persephone rơi lệ. Cuối cùng, Hades chấp nhận cho Eurydice trở về dương gian, với một điều kiện: Eurydice sẽ phải đi sau chàng và chàng không được quay lại nhìn khi đi qua ánh sáng đầu tiên của nhân gian. Nếu Orpheus quay lại, chàng sẽ mất Eurydice vĩnh viễn. Còn không, họ sẽ sống bên nhau như xưa.

Orpheus cảm ơn các vị thần, đi ra Địa ngục. Chàng cố lắng nghe tiếng bước chân, nhưng không thấy gì cả. Tất nhiên là Eurydice ở sau anh, lặng thầm như một cái bóng, đợi ánh sáng đầu tiên chiếu vào mình để trở thành một con người như xưa. Nhưng Orpheus mất kiên nhẫn, đã quay lại, và thấy người vợ kiều diễm của mình ngày xưa. Nhưng nàng cứ lùi dần, lùi dần rồi mất hẳn.

Chàng cố trở lại Địa ngục nhưng bị người lái đò từ chối, nên buồn rầu trở về nhân gian. Ở đây thì có nhiều kiểu kết. Orpheus đã hát tang cho người vợ quá cố, van xin cái chết mang mình đi để có thể ở bên vợ. Hoặc chàng đã bị thú dữ ăn thịt. Hoặc do tính chán ghét đàn bà và mọi vật sau khi mất Eurydice, các Maenads (Những người đàn bà thờ thần rượu, điên cuồng và say xỉn) đã giết anh. Còn một tích khác, thì Zeus đã đánh sét xuống, làm Orpheus thiệt mạng vì can tội tiết lộ bí mật của Địa ngục.

Các nàng Muse và mẹ của chàng, đã lấy và cất giữ chiếc đầu của chàng và coi đó như biểu tượng của những người hát mãi, sống để hát và chơi nhạc, mê hoặc tất cả bằng giai điệu của mình. Còn cây đàn lia thì thành một chòm sao trên trời.