Ngày xưa, có một anh học trò trẻ tuổi nhà nghèo xơ nghèo xác. Vì có cha mẹ già, anh phải lang thang đây đó làm nghề gõ đầu trẻ để nuôi thân và nuôi cha mẹ. Mãi về sau, anh được một phú ông ở một làng nọ mời về "ngồi" tại nhà mình để dạy cho con học.
Ngày xưa có một phú ông nọ giàu có thuộc loại bậc nhất trong vùng nhưng tính tình lại rất hà tiện. Bao nhiêu vàng bạc ông giấu cất trong nhà, không đem bố thí cho một ai.
Ngày xửa, ngày xưa, có một bác lực điền tên là Ba sống trong một xóm dưới chân núi. Bác không có ruộng phải làm rẽ năm sào của một phú ông ở làng bên cạnh. Phú ông là tay giàu có nhất tổng: ruộng đất trâu bò ở rải rác các thôn xóm nhiều không đếm xiết. Thấy bác là tá điền cũ, tính nết thật thà chăm chỉ, lúc nào cũng nộp thóc sòng phẳng, phú ông có lòng tin giao cho bác nuôi trâu. Từ đấy công việc của bác Ba thêm bận rộn. Ngày ngày bác phải chăn một bầy trâu của phú ông từ độ ấy sinh nở tổng cộng đã được năm con.
Ngày xưa, nhà trưởng giả kia sinh hạ được ba người con trai. Người mẹ thương con nên nuông chiều từ ngày còn nhỏ, ba cậu càng lớn càng hư đốn. Cậy có sẵn của, ba cậu chỉ suốt ngày ăn chơi, không chịu học hành và làm lụng gì cả.
Có một kẻ hà tiện và một người hào phóng cùng hùn vốn chung nhau cửa hàng tạp hoá. Mỗi khi cân đường, cân bột hay bất cứ một thứ gì người hà tiện cũng bớt lại của khách hàng mấy hoa.
Ngày xưa có một cậu bé mồ côi cha mẹ làm nghề chăn trâu, cậu ấy tên là Bờm. Tài sản duy nhất của cậu là chiếc quạt mo do cha mẹ để lại, Bờm rất là quý cây quạt của mình, đi đâu cũng phải mang theo bên mình.
Ngày xửa ngày xưa ở làng nọ có anh chàng còn rất trẻ tuổi, nhưng lại nghèo kiết xác và cũng chưa có vợ con gì. Ngay bên cạnh nhà của anh ta là nhà của một phú ông, nhà ông ta cũng có một cô con gái đương đến độ tuổi lấy chồng. Bởi vì anh ta võ vẽ cũng được năm ba chữ nên có ý muốn ngấp nghé cô con gái nhà phú ông kia, nhưng lại ngặt phải một nỗi là nhà phú ông so với nhà hắn thì chính là một trời một vực vậy đó.
Ngày xửa ngày xưa, vùng nọ có một chàng trai mồ côi, suốt ngày làm lụng vất vả mà vẫn thiếu thốn, nghèo đói quanh năm. Chàng không có ruộng nương nên phải cày thuê cho nhà phú ông. Đến vụ thu hoạch làm được hạt thóc, hạt gạo, chàng phải trả cho nhà phú ông hết nên nghèo vẫn hoàn nghèo.
