"Có một loài hoa như con tim vỡ
Ở trên cành cao đỏ hồng rướm máu"
Truyện xưa kể rằng, ở buôn làng kia, có một người con gái vô cùng xinh đẹp, tính tình lại nết na thùy mỵ. Nàng tên là Ti-gôn. Tuổi vừa lên đôi tám, lứa tuổi trăng rằm tròn vằng vặc, tràn đầy mộng mơ và rừng rực sức sống.
Nàng Ti-gôn là con gái của vị tù trưởng danh gia vọng tộc, uy thế lẫy lừng. Gia đình nàng Ti-gôn giàu sang tột bực, của cái, chiên ché ê hề, trâu bò, vàng bạc, voi ngựa đầy dẫy, cơ man nào đếm cho xuể.
(Đọc thêm truyện Cổ Tích hay Sự tích hoa Ban trắng mùa xuân)
Nàng Ti-gôn có một giọng hát thánh thót vút cao tuyệt vời làm ngất ngây các chàng trai khắp vùng. Mỗi khi nàng Ti-gôn cất tiếng hát thì dường như mây trời cũng sững sờ ngơ ngẩn, cây lá cũng ngây ngất lắng nghe, chim im tiếng bàng hoàng, cá thẩn thờ quên bơi. Tiếng hát của nàng Ti-gôn nương theo gió ngàn, bay theo cánh chim mà lướt qua ba ngọn núi, chạy qua bốn quả đồi, chảy theo dòng thác đổ, nhảy lên từng ghềnh đá mà lướt bay vút cao, vút cao mãi làm say đắm lòng người.
Biết bao nhiêu chàng trai giàu có đem lễ vật đến xin hỏi cưới nàng nhưng nàng quyết không chịu. Biết bao nhiêu đám danh giá quyền quý đến xin với cha mẹ nàng mà nàng nhất định không ưng. Trái tim nàng Ti-gôn đã thương trao cho chàng trai Pho-nin trong làng.
Pho-nin là một chàng trai mồ côi cùng đinh nghèo khổ. Gia tài chàng chẳng có gì ngoài cái chòi lá rách nát và chiếc ống sáo trúc cũ mèm.
Chàng Pho-nin và nàng Ti-gôn vẫn thường xuyên lén lút hò hẹn gặp nhau bên bờ suối vắng, trao cho nhau những lời thề hứa chân tình. Nàng Ti-gôn đã thề hứa sẽ trao cho chàng Pho-nin trái tim nồng thắm yêu thương của nàng, đễ mãi mãi nó chỉ thuộc về một mình chàng mà thôi.
Khi gia đình nàng Ti-gôn biết chuyện thì cấm ngặt đôi trẻ gặp nhau. Cha nàng Ti-gôn lập mưu đưa chàng Pho-nin vào rừng sâu và giết chàng chết thảm thương.
Còn nàng Ti-gôn thì bị giam giữ nghiêm ngặt trong phòng kín. Từ đó tiếng hát của nàng im bặt, suối lệ nàng ngày đêm tuôn rơi không lúc nào ngớt, luôn miệng nhắc đến tên người nàng yêu thương.
Cha mẹ nàng Ti-gôn nhận lời cầu hôn của một tù trưởng buôn làng bên cạnh. Dự định đầu tuần trăng sau sẽ tổ chức lễ cưới cho nàng Ti-gôn với vị tù trưởng đó. Cha mẹ nàng bàn tính sẽ tổ chức lễ cưới kéo dài cả một tuần trăng.
Một đêm tối mịt mù, lợi dụng dân đinh canh gác lơi lỏng, nàng Ti-gôn đào vách trốn đi.
Thoát được rồi, nàng chạy mãi, chạy mãi vô định. Cứ nhắm hướng rừng sâu mà chạy mãi, chạy mãi.
Nàng chạy đã ba ngày ba đêm trong rừng vắng, không ăn không uống, nước mắt lã chã tuôn rơi, tuôn rơi đến cùng kiệt. Những bầy chim Tước chứng kiến cảnh nàng Ti-gôn kiệt sức gục ngã dưới một gốc cổ thụ già, miệng vẫn không ngừng gọi tên người mình yêu thương.
Sau một nửa tuần trăng tìm kiếm, theo lối chim Tước chỉ đường, người ta gặp thấy nàng Ti-gôn kiệt sức gục chết dưới gốc cổ thụ già. Một cây dây leo xanh ngát mọc lên từ người nàng, đúng ngay nơi trái tim đớn đau tan vỡ của nàng.
Cây dây leo mọc lên với những cành lá xanh ngát mềm mại như những cánh tay vươn lên tìm kiếm của nàng và nở ra những bông hoa mang hình trái tim tan vỡ đỏ tươi như màu máu. Đó là hình trái tim đau đớn tan vỡ của nàng Ti-gôn.
Từ đó người ta gọi loài hoa này là Hoa Tim Vỡ; hay còn gọi theo tên của nàng – Hoa Ti-gôn!
HOA TIM VỠ
Có một loài hoa.
Như con tim vỡ.
Ở trên cành cao.
Đỏ hồng rướm máu !!!
Hoa hình tim vỡ.
Một thuở yêu thương.
Luôn luôn thắm nở
Tình yêu vô bờ !!!
Loài hoa tim vỡ
Ai nỡ trao ai
Trái tim tan vỡ
Đớn đau tan tành !!!
Nụ hoa đã nở
Nhắc nhở sẽ tàn
Trái tim tan vỡ
Lấy chi gắn hàn !!!