Có một ông lào ở một làng nọ. Một hôm ông lào đi nhổ gốc rạ, nhưng ông không thể nhổ nổi một gốc nào. Ông lão đang lo lắng không biết làm thế nào thì một con khí đi đến và nói:
(Truyện Cổ tích về vị thần của lũ khỉ)
- Ông ơi! Ông ơi. tôi sẽ giúp ông nhổ gốc rạ.
- Ừ mày hay giúp tao. Nếu mày giúp tao nhổ hết gốc giạ tao sẽ gả một trong hai cô con gái của tao cho mày.
- Thật thế chứ ông? Và tôi sẽ đến đón cô ấy vào ngày thứ ba chứ?
Ông lão nghĩ rằng con khi sẽ không bao giờ đến đón con gái ông được nên ông đồng ý ngay.
Con khỉ bắt đáu nhổ gốc rạ và nó lập tức nhổ được một đống. Ông lão nghĩ rằng cứ kiểu này thì con khỉ có thể nhổ được rất nhiều gốc rạ và có thể nó sẽ đến đón con gái ông đi mất. Lão bắt đầu lo lo.
Cuối cùng con khỉ cũng nhổ hết gốc rạ trên cánh đồng và nó nói với ông lão:
- Chắc chắn tôi sẽ đến đón con gái ông.
Nói rồi con khí rời khỏi đó. Ông lào nghĩ: "Nó nhất định đến đón con gái mình. Tại sao mình lại đồng ý gả con gái mình cho con khỉ nhỉ. Tại sao mình lại làm như vậy? Mình sẽ phái làm gì bây giờ. Con gái mình chắc sẽ chẳng chịu làm vợ con khí đó đâu. Mình thừ thuyết phục nó xem". Ông lão buồn bã đi về nhà.
Vể tới nhà, ông lão gọi con gái lớn đến nói với nó mọi chuyện đã xẩy ra. Cuối cùng ồng lão hỏi:
- Khi nào con khi đến đây, con sẽ đồng ý làm cô dâu chứ con gái của ta?
Cô gái kêu lên:
- Thật quá thế! Ai lại đi làm vợ khỉ bao giờ!
Ông lão gọi cô con gái thứ hai đến và nói với cô moi điểu và cũng hỏi cô như đã hỏi cô chi. Cô gái kêu lên:
- Tại sao lại thế? Cha thật là ngốc nghếch! Ai lại đi hứa với một con khi về điều đó cơ chứ. Con già hơn em con nhưng con cũng không hao giờ đi làm vợ khỉ đâu. Con nghĩ rằng chẳng một ai lai đồng ý làm điều đó cá.
Ông lão nghĩ: "Thế là hai đứa con gái của ta đã từ chối rồi. Còn đứa út nữa. chắc nó cũng chẳng đồng ý đâu. Mình cứ thử hỏi nó xem”. Ông lão gọi cô con gái út đến và nói với nó mọi chuyện đã xáy ra sau đó ông lào hỏi cô có đồng ý làm vợ con khi đó không; Cô gái nghĩ một lát rồi trá lời cha:
- Thua cha. nếu cha đã hứa thì con đổng ý.
Nghe con gái út nói vậy ông lão mừng quá hỏi lại:
- Thật chứ con gái? Con sẽ đi chứ?
Cô con gái út trả lời:
- Con sẽ đi vì đó là nghĩa vụ của con, nhưng cha hãy cho phép con mang đi ba thứ.
Ông lao trả lời:
- Con muôn cái gì? Cha sẽ cho con bất cứ cái gì mà con thích.
- Cha cho con xin một cái cối giã gạo và khoảng một thúng gạo chưa giã.
- Vậy ư? Đó là tất cá những gì mà con muốn sao? Con sẽ có tất cá ngay lập tức.
Ông lão sai người mang những thứ đó đến cho cô con gái.
Ba ngày sau con khí đến thật, cô gái nói với nó:
- Em sẽ trở thành vợ của chàng. Nhưng em muốn khi trở về núi em vẫn có món gạo giã để nấu cơm ăn vì vậy chàng hãy chịu khỏ mang giúp em cái cối và cái chày giã gạo này, cả một bao tải gạo kia nữa.
Con khi chất tất cá những thứ đó lên lưng nó. nặng muôn chết, nhưng vì cô vợ sắp cưới yêu câu nên nó không nỡ từ chối. Họ từ giã mọi người rồi lên đường trở về núi.
Bấy giờ đang là tháng tư, hai bên đường hoa anh đào nở rộ. Chẳng mấy chốc họ đi hết con đường bằng phẳng Và đến một hẻm núi. Dưới hẻm núi là một con sông, nước cháy xiết, ở chính chỗ đó có một cây anh đào mọc và một cành chìa ra đúng hẻm núi hiểm trở ấy. Cô gái dừng lại và như để ngắm cành đẹp, cô nói với con khỉ:
-Ôi! Cây anh đào thật đẹp. Chàng có thể bẻ cho em một cành hoa anh đào được không?
Con khỉ được nghe những lời dịu dàng cùa cô gái nói rất hài lòng và đồng ý ngay. Nó trèo lên cây định hái nhưng cô gái vội nói:
- Hãy lấy cho em mấy bông hoa ớ cành cao nhất kia kìa.
Con khỉ lại tiếp tục trèo lên. Nó sờ vào một cành và hỏi:
- Cành này nhé?
Nhưng cô gái lại báo nó trèo lên cao nữa cho đến khi con khí trèo lên đến một cành anh đào nhỏ và mánh khánh. Cành anh đào thì nhỏ và yếu còn những thứ chất lên lưng nó thì nặng, cành cây gẫy và con khỉ rơi hẻm núi và bị dòng sông cháy xiết cuốn đi. Vậy mà trong lúc rơi từ trên núi xuống, miệng con khỉ vẫn than phiền:
- Ôi! Tôi không ân hận cho cái chết của tôi. Mà chi buồn cho người vợ chưa cưới tội nghiệp của tôi.
Còn cô gái lòng tràn ngập niềm vui vừa đi về nhà cô vừa hát:
Chào buổi sớm ban mai,
Chào ánh nắng mặt trời,
Cam ơn cái bánh bột gạo.
Hãy đọc thêm cổ tích hay Sự tích con khỉ nhé cá bạn