Năm hoàng tử Pandava - sử thi Mahabharata

Trong sử thi Mahabharata, thuộc đạo Hindu, Pandava hay Pandavas là năm người con trai của Pandu với hai người vợ của ông là Kunti và Madri, công chúa của Madra. Tên của họ lần lượt là Yudhishthira, Bhima, Arjuna, Nakula và Sahadeva. Cả năm anh em đều cưới nhau cùng một phụ nữ, Draupadi.

Qua miêu tả của Draupadi, có thể tạm hình dung về tính cách và ngoại hình của 5 anh em Pandava như sau:

Yudhishthira: Người anh cả, dù không thông thạo các kỹ năng chiến đấu của một kshatriya nhưng Ydhishthira lại được thừa hưởng từ bố mình (thần chính pháp Dharma) đạo đức, sự kiên định và tấm lòng của một vị vua. Ydhishthira đã cùng các em xây dựng lên kinh đô Indraprastha, cai quản vương quốc thịnh vượng. Hai tên gọi khác của Yudhishthira là Ajatshatru (không có kẻ thù) và Dharmaraja (được kính trọng vì phẩm hạnh). Draupadi đã miêu tả Yudhishthira có làn da tựa vàng ròng, cái mũi cao, đôi mắt to và dáng người mảnh khảnh. Chàng là người có đạo đức, hay thương xót cho kẻ thù khi chúng đầu hàng. Điều này cũng thể hiện rõ ở câu chuyện Jayadratha bắt cóc Draupadi.

Bhima: Người anh thứ hai. Vì là con của thần gió Vayu nên Bhima bẩm sinh có sức khỏe phi thường, có thể sánh ngang với 100 con voi và rất lực lưỡng. Dù luôn hết lòng vì gia đình, nhưng không giống với những người anh em điềm tĩnh của mình, Bhima rất nóng nảy, dễ nổi giận. Trong Mahabharata, Bhima được miêu tả như là một chiến binh hoàn hảo, người sở hữu các kỹ năng chiến trận nhuẫn nhuyễn từ đánh xe, cưỡi voi, đấu vật, đấu kiếm, bổ chùy, bắn cung,... đến chặt gỗ, nấu ăn và khoa học. Khi người anh Yudhishthira thực hiện lễ tế Rajasuya (Rajasuya Agna: Một lễ tế dành cho nhà vua), Bhima đã lên đường chinh phục các vương quốc phía đông. Trong thời gian cư trú ở Matsya, Bhima đã trừng trị Kichaka – một kẻ quấy rối Draupadi. Trong trận chiến Kurukshetra, Bhima là người kết liễu 100 anh em Kaurava và Duryodhana. Ngoài Draupadi, Bhima có hai người vợ khác tên là Hidimbi (Khẩu vị của Bhima khá mặn, vì Hidimbi không phải người mà là nữ quỷ Rakshasa (La Sát), em gái vua quỷ Rakshasa – Hidimba - một kẻ thù đã bị Bhima giết chết) và Valandhara (Valandhara có với Bhima một cậu con trai). Hidimbi đã sinh hạ cho Bhima cậu con trai Ghatotkachh (Ghatotkachh: Khi cuộc chiến Kurukshetra diễn ra, Ghatotkachh đã được triệu tập đến Indraprastha, chàng mang theo một đội quân La Sát hùng mạnh để trợ chiến cho cha mình.) – người sau này bị Karna giết bằng thần khí Vasavi Shakti của thần Indra trong cuộc chiến Kurukshetra.

Arjuna: Người anh thứ ba. Arjuna là con của Kunti với thiên đế Indra. Chàng nổi tiếng là người có đạo đức, ngay thẳng và không ưa những hành vi bất công. Bên cạnh đó, Arjuna cũng được biết đến với vai trò người bạn trung thành, tận tâm của thần Krishna. Nhờ tài năng cùng đức độ, Arjuna được những người như Bhishma, hiền triết Dorna yêu quý. Với kỹ năng sử dụng cung tên bậc thầy, Arjuna là cung thủ giỏi nhất vào thời đó. Không những vậy, chàng còn được đích thân các vị thần trao tặng nhiều thần khí như Pashupatastra của thần Shiva, Brahmastram,... Arjuna được miêu tả có ngoại hình điển trai và rất thu hút phụ nữ.

Nakula: Người em thứ tư. Nakula có vẻ bề ngoài đẹp nhất trong số 5 anh em. Chàng do Madri và thần Ashwin Nasatya sinh ra. Nakula rất khiêm tốn, giỏi ngoại giao và hay giúp đỡ mọi người. Trong lễ tế Rajasuya Yagna, Nakula nhận nhiệm vụ đi chinh phục phía Tây. Chàng cũng là người hạ các con trai của Karna và con trai vua Shakuni – Uluka. Cùng với người em sinh đôi Sahadeva, Nakula có tài đấu kiếm xuất sắc, đặc biệt giỏi trong việc cưỡi ngựa và chăm sóc ngựa.

Sahadeva: Người em út. Trong số 5 anh em, Sahadeva là người khôn ngoan, sống nội tâm và ẩn dật nhất. Sahadeva có kỹ năng chiến đấu cùng tài thuần hóa bò rừng thượng thừa. Chàng thường được giao nhiệm vụ chăn nuôi gia súc, trị bệnh cho chúng, vắt sữa cũng như chế biến các món ăn từ sữa. Sahadeva cũng là bậc thầy chiêm nghiệm, các kinh điển cũng như những tri thức khác nhờ vào sự dạy dỗ của đạo sư Sage Brihaspati – thầy dạy của các thần. Năng lực tâm linh của Sahadeva rất mạnh, do đó chàng thường là người đầu tiên cảnh báo cho mọi người những hiểm nguy sắp ập đến. Trong lễ tế Rajasuya, Sahadeva nhận nhiệm vụ chinh phục phương nam, đến vương quốc Lanka.

* Thời niên thiếu

Sau khi vua Pandu qua đời, nhờ sự giúp đỡ của Bhishma mà thái hậu Kunti cùng 5 hoàng tử Pandava quay trở lại Hastinapur. Tại đây, 5 anh em Pandava được ông bác dạy dỗ, chăm sóc cùng các anh em nhà Kaurava.

Tuy nhiên, Bhima thường có mâu thuẫn với những người anh em họ của mình, đặc biệt là đại hoàng tử Duryodhana – vị hoàng tử đã từ chối thừa nhận 5 anh em Pandava là người thân. Những cuộc cạnh tranh, thi đấu giữa các hoàng tử diễn ra quyết liệt, và trong hầu hết những lần đụng độ giữa hai phe thì nhà Pandava luôn chiến thắng. Điều này khiến mối quan hệ của họ ngày càng xấu đi, còn Duryodhana thì nuôi dưỡng lòng thù ghét dữ dội với những người anh họ của mình. Bên cạnh đó, đại hoàng tử nhà Kaurava còn được sự xúi giục từ ông cậu là vua Shakuni nên dần dà đã mưu tính đến việc loại bỏ 5 anh em Pandava để tranh quyền thừa kế.

Thời gian trôi qua, các hoàng tử lớn lên, 5 anh em Pandava, đặc biệt là người anh cả Yudhishthira ngày càng được lòng dân chúng. Ai cũng ủng hộ hoàng tử nhà Pandava được kế vị. Việc này càng khiến Duryodhana căm tức hơn nữa. Vị hoàng tử của nhà Kaurava đã tìm cách thuyết phục cha mình – vua mù Dhritarashtra thực hiện những âm mưu xấu xa để giết chết cả thái hậu Kunti lẫn 5 anh em Pandava, mặc cho những lời khuyên nhủ can ngăn của người chú họ Vidura (Vidura là hóa thân của thần chính pháp Dharma vào dòng họ Kaurava để cố ngăn cản cuộc chiến Kurukshetra. Trong sử thi Mahabharata, mỗi khi vua mù chấp thuận theo mưu kế của con trai mình, Vidura đều xuất hiện để can ngăn nhưng không thành công).

* Những lần bị Kaurava ám hại

Khi còn thiếu niên Duryodhana vì muốn trả thù Bhima nên từng lập mưu chuốc thuốc cho Bhima ngủ quên rồi lén vứt xuống sông, dàn dựng một vụ chết đuối. Tuy nhiên, Bhima lại được vua Naga là Vasuki cứu lên. Vị vua cũng đã ban cho Bhima sức mạnh sánh ngang với 100 con voi.

Đến tuổi trưởng thành, trước sự ủng hộ của dân chúng, Duryodhana tiếp tục muốn giết 5 anh em Pandava. Lần này hoàng tử nhà Kaurava đồng ý với mưu đồ của người cậu Shakuni bày ra. Shakuni xây một lâu đài bằng những vật liệu dễ cháy ở Varnavrata, trong khi Duryodhana thuyết phục cha mình là vua mù Dhritarashtra cử Yudhishthira cùng các anh em của chàng đến đó để dự lễ Shiva Mahotsava. Cả hai muốn lừa 5 anh em cùng thái hậu Kunti nghỉ ngơi trong lâu đài rồi nhằm lúc nửa đêm sẽ châm lửa thiêu sống họ. May mắn là âm mưu này đã bị người chú họ Vidura phát giác, Vidura lén báo cho các hoàng tử Pandava biết cũng như giúp họ sắp xếp một đường thoát bí mật khỏi lâu đài.

Âm mưu thiêu sống không thành, 5 anh em Pandava phải giả chết, lánh vào rừng sống trong thân phận những thầy tu Brahmin. Trong thời gian này, Bhima đã lập công giết được vua quỷ Hidimba và kết hôn với em gái Hidimba là Hidimbi. Khi nghe được tin công chúa xứ Panchala là nàng Draupadi mở hội kén chồng, cả 5 anh em và thái hậu Kunti đều lên đường đến Panchala.

Sau hội kén chồng, tin tức về 5 hoàng tử Pandava đã đến tai vua mù Dhritarashtra. Lúc này, Duryodhana đã giành được ngôi vị thái tử. Do đó nên khi biết tin Yudhishthira còn sống, vua mù miễn cưỡng chấp nhận kế sách chia đôi vương quốc của Bhishma, Drona và Vidura dâng lên. Ông giữ lại phần kinh đô Hastinapur giàu có cho thái tử Duryodhana và trao cho 5 anh em Pandava vùng đất đai khô cằn Khandavaprastha. Các hoàng tử Pandava chấp nhận sắp xếp này, họ lên đến vùng đất của mình và bỏ công cải tạo lại nó, xây dựng lên một thành phố tráng lệ có thể sánh ngang với thiên cung (Đọc lại chuyện Arjuna gặp Krishna trong rừng. Khi hai người hợp sức đánh bại thần Indra đã khiến khu rừng bị cháy, Arjuna cứu được Mayasura – một asura thiên tài, có khả năng thiết kế và xây dựng những cung điện kỳ vĩ. Để trả ơn cứu mạng, Mayasura đã xây dựng cung điện cho Ydhishthira được gọi là Sảnh đường Maya) gọi là kinh đô Indraprastha.

Trước sự hưng thịnh, giàu đẹp của Indraprastha, Duryodhana lại nổi lòng ghen tị. Thái tử nhà Pandava cùng người cậu Shakuni lập mưu, mời 5 anh em Kaurava đến lâu đài của mình và chơi trò súc sắc đánh bạc. Shakuni vốn là bậc thầy lừa đảo, ông ta sử dụng cặp súc sắc phép thuật để ép 5 anh em Pandava vào đường thua. Yudhishthira dần đặt cược toàn bộ vương quốc của mình, sau đó đến các em, rồi đến chính bản thân chàng và cuối cùng là người vợ Draupadi vào canh bạc với Duryodhana. Do Yudhishthira thua bạc, Duryodhana đã lập tức cho em trai Dushasana đi lừa Draupadi đến cung điện. Tuy nhiên, Draupadi phản kháng với lý do Yudhishthira đã thua cược bản thân chàng ta trước khi đặt cược mình, nên một kẻ không còn làm chủ bản thân thì không có tư cách đặt cược một người tự do như nàng.

Dushana đã lôi Draupadi đến xới bạc một cách thô bạo để xúc phạm, hạ nhục nàng trước đông đảo mọi người trong khi 5 anh em Pandava đều không thể can thiệp. Để sỉ nhục anh em Pandava lẫn Draupadi, Duryodhana đã ra lệnh lột bỏ quần áo của Draupadi giữa xới bạc. Hành động này khiến Draupadi nổi giận, nàng và cả 5 anh em Pandava đã lập lời thề trả thù. Vua mù Dhritarashtra tỉnh ngộ, ông an ủi Draupadi cũng như tuyên bố xóa bỏ kết quả canh bạc. Tuy nhiên, Duryodhana ngoan cố ép 5 anh em Pandava chơi thêm một ván cuối, điều kiện nếu thua thì họ sẽ phải chịu án lưu đày 13 năm ẩn danh, trong 13 năm đó, nếu 5 anh em Pandava để lộ thân phận thì sẽ phải bắt đầu 13 năm lưu đày khác. Lần này Pandava chấp nhận vì lời cầu xin của vua mù Dhritarashtra và vẫn thua do không phát giác được trò gian lận của Shakuni.

Trong 13 năm lưu đày dưới lốt nông dân để hầu hạ cho hoàng thất nước Matsya, 5 anh em Pandava đã âm thầm chuẩn bị cho chiến tranh. Sau khi hết hạn lưu đày, họ trở về đòi lại kinh đô Indraprastha và nửa vương quốc của mình. Nhưng lần này Duryodhana từ chối. Thần Krishna đã thuyết phục hoàng thất Hastinapur trao trả cho nhà Pandava 5 ngôi làng để tranh chấp được dàn xếp ổn thỏa, nhưng Duryodhana quyết không đồng ý. Và cuộc chiến Kurukshetra nổ ra.

* Cái chết của Pandava

Sau khi dành chiến thắng trong cuộc chiến, Yudhishthira lên ngôi vua và cai trị Hastinapur trong 36 năm. Vương quốc phát triển hùng mạnh, lần lượt mở rộng ra cả bốn phía. Khi thần Krishna qua đời, cả 5 anh em Pandava đều từ bỏ ngôi vị để lên đường cùng người vợ Draupadi hành hương đến núi Himalaya – tức con đường đến Thiên giới. Thế nhưng trên đường đi, lần lượt các hoàng tử và Draupadi đều gục ngã, chỉ còn Yudhishthira hoàn thành được chuyến đi cũng như vượt qua được thử thách cuối cùng để gia nhập vào thế giới của các vị thần.