Ông sấu Năm Chèo hay chuyện ông Đình Tây

"Ông Năm Chèo" là câu chuyện được truyền miệng khắp vùng với nhiều tình tiết bí ẩn xen lẫn đáng sợ. Dựa theo những câu chuyện lưu truyền khắp nơi. Ngày ấy, vâng lời Đức Phật Thầy Tây An (Đoàn Minh Huyên), ông Đình Tây (đệ tử của Đức Phật) chuẩn bị chuyến đi làm việc thiện. Khi ông tới vùng láng (Láng Linh), nghe được trong căn chòi lụp xụp kia có một phụ nữ sắp sinh con. Người chồng hằng ngày lặn lội bắt cua, rùa, rắn đổi gạo, thường khi anh về sớm nhưng hôm đó anh không về kịp. Ông Đình Tây xông xáo cùng mọi người làm vách che, lợp lại mái dột ngăn mưa gió. Người phụ nữ sắp sinh nhưng chiếc giường mới kê được ba chân, ông không ngại kề vai làm chân giường giúp bà mụ đỡ đẻ nhanh chóng. Mọi việc xong xuôi thì anh Xinh, chồng người phụ nữ về tới, rất cảm kích về sự giúp đỡ của mọi người. Anh khoe với ông Đình Tây hai giỏ cá vừa bắt được, rồi móc từ túi bên hông ra một con vật nhỏ. Đó là con cá sấu rất kỳ lạ, da nó trơn bóng chứ không sần sùi, chót mũi có màu đỏ rực, đặc biệt con sấu có thêm bàn chân mọc ra từ chân bình thường (móng đeo). Ông Đình thấy hình dạng con sấu kỳ lạ nên thích thú, anh Xinh liền tặng con sấu này. Ông về trình với Đức Phật Thầy những việc làm thiện và cho ngài xem con sấu lạ. Vừa nhìn thấy, ngài thở dài và bảo là con "nghiệt súc" nên trừ đi,  ông Đình không nên nuôi con ác ngư này, nó là loài nghiệt thú sẽ làm điều hại mọi nguời. Nhưng ông Đình thương không nỡ, sau đó lui về đình Thới Sơn, lén nuôi con sấu nhỏ ở hồ sen trước sân đình. Thấy sấu lớn nhanh, ông lấy dây cột chân nó lại. Càng lớn con sấu càng có tính khí hung dữ, ông liền thay bằng sợi dây sắt để nó không thoát được.

Một đêm trời đổ mưa to, gió quất mạnh, cây cối nghiên ngã, sấm chớp sáng trời. Hừng sáng ông Đình ngủ dậy thì giật mình phát hiện: con sấu bỏ đi! Ông đi tìm xung quanh nhưng không thấy, trở lại kiểm tra sợi xích, thấy vẫn còn nguyên. Ông lần theo sợi dây xuống hồ, bất ngờ nhìn thấy một bàn chân sấu bỏ lại cùng với sợi xích. Nó cắn bỏ một bàn chân để thoát thân. Ông Đình lập tức bẩm báo Đức Phật Thầy. Ngài điềm nhiên như tiên đoán trước, không trách mà còn trao cho ông Đình năm món bảo bối gồm hai cây lao, một cây mun cổ phụng, một lưỡi câu và một đường dây băng. Đồng thời, ông Đình còn được truyền "khẩu quyết biệt truyền" để thu phục ác ngư.

Rồi một ngày tin xấu lan truyền, con sấu mũi đỏ khổng lồ xuất hiện nơi anh Xinh đã bắt nó khi xưa. Nó to bằng chiếc ghe lớn, nổi lên tạo những cơn sóng lớn nhấn chìm xuồng ghe của những người đánh cá trên sông. Có lúc nó lên bờ bắt gia súc của dân, lúc sát hại người, gây biết bao nỗi kinh hoàng. Ông Đình vội vã đi tìm con sấu nhưng khi ông đến nơi là sấu lặn mất. Cứ thế nhiều lần, hễ ông về thì sấu lại nổi lên quấy phá làm dân làng lo sợ. Có người thấy sấu nổi lên liền gọi thất thanh tên ông Đình thì sấu tháo chạy. Một lần, ông Đình quyết tâm ở lại chờ bắt sấu cho bằng được nhưng ngày qua vẫn không thấy sấu xuất hiện. Ông đứng giữa vùng kêu lớn: "Hỡi loài ngặc ngư, nếu thiên cơ được định, ngươi nên nằm yên sám hối tu hành, còn nếu số ngươi đã tận thì mau nổi lên theo ta về".

Ông Đình chờ đến ba ngày vẫn không thấy bóng dáng con sấu đâu, nhưng mãi từ đó về sau, không nghe ai kể sấu nổi lên quấy phá dân làng nữa. 58 năm sau, đến ngày ông Đình mất, năm món bảo bối vẫn còn nguyên vẹn.

Người đời quen gọi "ông Năm Chèo" là ý nói con cá sấu ấy có năm giò, nhưng hỏi ra hầu hết các bậc phụ lão ở vùng Thới Sơn và Láng Linh thì chỉ nói có "ba chèo" thôi. Bởi xưa kia ông Đình Tây cột dây vào chân sấu chặt quá, lâu ngày dây ấy siết lần. Rồi sau nhờ đứt hẳn một chân, sấu mới thoát được