Chúa Lâm Thao là con gái ruột của vua Hùng Vương thứ 17, có tên Nguyệt Cư Công Chúa, vì là con út nên dân thường gọi là Bà Chúa Ót. Bà vốn rất thông minh, giỏi giang và nhân từ. Bà có dị tật bẩm sinh (hỏng một bên mắt). Khi còn nhỏ, bà đã rất ham học. Lớn lên, bà thường giúp vua cha trị nước. Vua cha giao cho bà quản quân lương cho quân đội. Ngoài ra, bà còn bốc thuốc chữa bệnh bằng thuốc nam.
Năm ấy có loạn thần kéo bè kéo cánh gây điều tạo phản, Lý Lang Công lĩnh chiếu vua ban mà chiêu binh hợp sĩ giết phản tặc. Vua Hùng ưng bụng ban hôn cho chàng và công chúa Nguyệt Cư, trận chiến khốc liệt thuở ấy có nàng công chúa bụng mang dạ chửa đích thân chinh chiến cùng tướng công. Chiến sự toàn thắng, Việt Thường ta an yên mọi phần, bách gia trăm họ nhớ ơn lập đền phụng thờ công chúa cùng phò mã.
Chúa Lâm Thao ngự đồng mặc áo trắng, gieo quẻ thiên tiên, phán truyền vận hạn, thiên cơ.