Chiếc khăn thêu - Phần 1

Ngày xửa ngày xưa trên thế gian xuất hiện một vị vua tên là Xulaimansakh. Hoàng hậu của ngài là một người trẻ tuổi, họ sinh hạ cho ngài một hoàng tử sau một năm làm đám cưới. Hoàng tử khi sinh ra trên trán có những dấu hiệu của sự cao sang và hạnh phúc. Ngay khi biết đến sự ra đời của người thừa kế, nhà vua rất vui mừng và ban thưởng hậu hĩnh cho người đầu tiên báo cho ngài biết tin lành đó. Ngài vô cùng sung sướng và vui vẻ chạy tới nơi để ngắm nhìn đứa bé và hôn lên trán nó. Ngạc nhiên trước vẻ đẹp khác thường của nó, ngài đã cất giọng đọc bài thơ của một thi sĩ.

Hỡi thánh Ala, ngài hãy dạy dỗ nó thành sư tử.
Chúa tể của những miền đất rộng mênh mông,
Và biến nó thành vì sao tỏa sáng bầu trời.
Hãy để những ai đang ngự trị trên ngai vàng
Phải run rẩy trước sự chào đời của nó,
Hãy để muôn dân khiếp sợ
Mỗi khi nó xuất đầu lộ diện
Đừng nhốt nó trong lồng vàng, giá ngọc
Mà hãy đặt lên lưng ngựa giữa thảo nguyên,
Cứ để nó tập nghỉ trên yên ngựa.
Hãy sớm rút nó khỏi hai bầu sữa mẹ
Để uống máu thù, kẻ thừa kế lớn mau.

Trong khi đó, các bà đỡ và các nhũ mẫu đang quấn quít xung quanh cậu bé. Họ cẩn thận quấn tã cho cậu, bôi thuốc tiên vào mắt rồi đưa cậu đến chỗ người mẹ cho bú. Người ta đặt cho cậu bé một cái tên bay bổng: Tagiơ al-Muluc Haran, có nghĩa là Vành nguyệt quế của ngài Haran. Hoàng tử lớn lên trong sự đùm bọc của mẹ, trong nhung lụa và hạnh phúc. Năm tháng trôi qua, và Tagiơ al-Muluc tròn bảy tuổi. Nhà vua cho mời các nhà bác học và các nhà thông thái tới để dạy đọc, dạy viết, dạy các môn khoa học khác nhau, cũng như các quy luật của trí anh minh cho con trai của ngài. Sau mấy năm cần cù học tập, hoàng tử đã nắm được những kiến thức, mà chỉ có những con người uyên bác mới có được. Khi cậu đã nắm vững được các môn khoa học, nhà vua mời một chiến binh lão luyện tới để ông ta dạy cậu nghệ thuật cưỡi ngựa. Hoàng tử cũng nắm kỹ xảo này một cách hoàn hảo và trở thành một kỵ sĩ dũng cảm. Lúc này chàng trai đã mười bốn tuổi, nhưng đã có dáng vẻ cao sang và tâm hồn thanh tao. Mỗi khi chàng xuất hiện, dân chúng phải thán phục thánh Ala, đấng sáng tạo ra vẻ đẹp và sự hoàn mỹ. Gần mười sáu tươi, gương mặt hoàng tử hồng tươi nhuận sắc, an lạc phồn thảo. Chàng cao lớn, thân hình cân đối, hành động mau lẹ, nhưng uyển chuyển.
Tagiơ al-Muluc bắt đầu có bạn bè thân hữu. Những ai được hoàng tử kết bạn, đều rất gắn bó với chàng và nhiệt thành mong muốn chàng được trở thành người thừa kế sau khi vua cha Xulaimansakh qua đời.
Hoàng tử Tagiơ al-Muluc rất thích đi săn nên không bao giờ bỏ qua trò tiêu khiển này. Nhưng vua cha chàng thì lại không khuyến khích, đã cấm chàng thường xuyên đi săn để tránh được thú dữ và những tai họa khác có thể đổ lên đầu chàng trai bất cứ lúc nào. Thế nhưng hoàng tử đã không nghe theo những lời can ngăn của vua cha, mà càng lao sâu vào thú vui săn bắn của mình. Một hôm, chàng sai người hầu chuẩn bị thức ăn và đồ dự trữ cần cho mười ngày. Những người hầu đã nhanh chóng hoàn tất mọi thứ để hoàng tử cùng đoàn tùy tùng và gia nhân của mình lên đường đi săn muông thú. Sau bốn ngày đi ròng rã không dừng chân, họ tới một đồng cỏ xanh tươi. Ở đó có những đàn linh dương và sơn dương, có nhiều cây xanh trái ngọt trĩu cành, có những dòng suối chảy róc rách, nước trong veo.
- Hãy giăng lưới ở đây, néo chặt hai đầu lại và tiến hành săn đuổi. - Hoàng tử ra lệnh. - Tất cả mọi người chuẩn bị cuộc đuổi bắt.
Công việc được thực hiện như ý: họ giăng lưới thành hàng rất rộng để đuổi. Chỉ một lát sau đã có rất nhiều linh đương và sơn dương vì sợ hãi mà chạy tán loạn. Khi đó, các thợ săn mới thả chó và chim ưng ra và chúng đã lao đi như những mũi tên. Họ đã tóm gọn nhiều con thú quý hiếm, chỉ có một ít là lọt được lưới chạy thoát.
Sau cuộc săn thắng lợi, hoàng tử cùng đoàn tuỳ tùng dừng lại bên một dòng suối. Chàng mang thú săn được tới để chia phần: phần lớn gửi về cung cho vua cha, phần còn lại chia đều cho những người cùng đi. Sau đó họ ngủ đêm tại đấy. Sáng ra, có một thương đoàn đi ngang qua, và cũng dừng lại bên bờ suối cách lều trại của hoàng tử không xa.
Các người lại đó xem đó là thương đoàn nào, và tại sao họ lại dừng chân ở đây! - Hoàng tử sai người hầu.
- Này những người kia, các ông là ai và ở đâu tới? - Khi ngựa phi tới gần thương đoàn thì một kỵ sĩ của hoàng tử lớn tiếng hỏi.
Chúng tôi là thương gia và dừng lại ở đây để nghỉ chân, - những người trong thương đoàn trả lời, - Nhà chúng tôi ở cách đây rất xa, và chúng tôi chọn đồng cỏ này, bởi vì chúng tôi rất tin tưởng vua Xulaimansakh và con trai của ngài. Chúng tôi biết rằng trong lãnh địa của Xulaimansakh, những người lương thiện được bảo toàn tính mạng. Chúng tôi có rất nhiều loại vải quý mang đến dâng hoàng tử Tagiơ al-Muluc.
Những người được phái đi liền quay lại báo với hoàng tử những gì mắt thấy tai nghe ở chỗ những thương gia nọ.
- Nếu họ có hàng hóa dành cho ta, thì cứ để họ mang tới đây. - Hoàng tử quyết định. - Tất nhiên là họ chưa được vào thành, chừng nào chưa cho ta xem tất cả những hàng hóa của mình!
Tiếp đó chàng lên ngựa và cùng hầu cận tới chỗ thương đoàn. Các thương gia cúi chào hoàng tử, chúc chàng hạnh phúc và thành đạt, thu được nhiều chiến công và vinh quang. Những người hầu đã dựng cho hoàng tử một lều trại bằng nhung đỏ, có đính nhiều ngọc bích và nhiều loại đá quý khác. Giữa lều trại đặt một chiếc ghế ngồi trên tấm thảm bằng lụa.
Hoàng tử ngồi xuống ghế, xung quanh là những cận thần sẵn sàng vâng lời sai bảo của chàng. Hoàng tử sai người gọi các thương gia mang hàng tới. Các thương gia tới ngay và bày biện hàng hóa trước mặt hoàng tử. Hoàng tử đứng dậy, đi một vòng và nhặt những gì mà chàng thích, trả giá rất hậu hĩnh, rồi lên ngựa chuẩn bị đi khỏi. Bỗng hoàng tử thấy một chàng trai đang độ trưởng thành, ăn mặc sang trọng, có dáng vẻ quý phái, khuôn mặt trong sáng như trăng rằm. Nhưng nét mặt chàng trai lại đượm nỗi buồn ủ rũ, và trông chàng xanh xao như một người vừa phải chia lìa với người yêu.
Thấy hoàng tử nhìn mình, chàng trai đã thở dài sườn sượt và nấc lên nghẹn ngào, đôi mắt đẫm lệ, còn đôi môi lẩm nhẩm đọc một bài thơ:

Sự chia lìa dường như không biên giới
Mọi nỗi buồn xé nát nỗi lòng ta.
Ta chia tay với nàng vào một ngày đen đủi
Để ở lại một mình với trái tim sầu,
Để bây giờ phải lưu lạc cô đơn.

Dứt lời, chàng trai lại nấc lên và òa khóc cho đến khi mê man bất tỉnh. Hoàng tử Tagiơ al-Muluc nhìn chàng và rất ngạc nhiên. Hồi tỉnh lại và nhận ra hoàng tử đứng phía gần đầu mình, chàng trai vội quỳ gối và hôn mảnh đất trước mặt hoàng tử.
- Tại sao ngươi không bày hàng hóa của ngươi ra cho ta xem? - Hoàng tử hỏi.
- Thưa điện hạ, - chàng trai đáp, - thần không có một vật gì xứng đáng với điện hạ cả.
- Không, ta muốn ngươi cho ta xem tất cả những gì nhà ngươi có, và kể cho ta chuyện đời của mình. Ta thấy rằng ngươi đã khóc và trái tim ngươi quặn một nỗi đau. Nếu ngươi tức giận, ta sẽ xử phạt kẻ làm cho ngươi tức giận, nếu ngươi sa vào cảnh nợ nần, thì ta sẽ trả nợ giùm. Vừa trông thấy nhà ngươi, lòng thương hại đã trào lên trong lòng ta.
Sau đó, theo lệnh của Tagiơ al-Muluc, người ta mang tới một chiếc ghế bằng gỗ nạm ngà voi và vàng. Một tấm thảm cũng được trải trước chiếc ghế. Hoàng tử ngồi xuống ghế, mời chàng trai ngồi xuống tấm thảm, rồi nói:
- Nào, bây giờ hãy cho ta xem hàng hoá của ngươi.
- Xin ngài đừng ép buộc thần làm chuyện đó, - chàng trai van nài, - hàng hóa của thần không xứng đáng với điện hạ.
- Không sao, cứ cho ta xem ngươi có gì, - Tagiơ al-Muluc ép.
Hoàng tử sai hầu tới lấy hàng hóa của chàng trai ra cho chàng xem. Nghe Tagiơ al-Muluc ra lệnh như thế, chàng trai nấc nghẹn ngào, nước mắt tuôn trào và than thân trách phận. Dù không muốn, chàng trai vẫn phải mở hàng hóa ra cho Tagiơ al-Muluc xem, hết kiện này đến kiện khác, hết bó này đến bó khác. Cuối cùng chàng lôi ở trong túi ra một bộ quần áo gấm thêu bằng vàng, trị giá hai ngàn đồng tiền vàng.
Khi chàng trai giở bộ quần áo ra, thì từ đó rơi ra một cái bọc nhỏ xíu. Nhanh như cắt, chàng vớ lấy và giấu biến vào trong ngực áo, và dường như chàng đã quên đi tất cả trên đời này.
Tagiơ al-Muluc vô cùng ngạc nhiên trước hành vi của chàng trai và không biết hành động kỳ lạ đó nói lên điều gì. Thấy chàng trai giấu bọc nhỏ vào ngực áo, Tagiơ al-Muluc liền hỏi:
- Ngươi giấu cái gì vậy?
- Tâu điện hạ, đó là chiếc khăn mùi soa mà ngài hoàn toàn không cần đến, - chàng trai kêu lên.
- Không, hãy đưa cho ta xem! - Hoàng tử ra lệnh.
- Thưa điện hạ, thần không muốn giới thiệu hàng hóa của mình chỉ vì vật này, bởi lẽ thần không thể cho xem nó!
- Còn ta thì lại muốn nhìn thấy ngay! - Tagiơ al- Muluc nói và giận dữ nhìn chàng trai.
Cùng với đôi dòng nước mắt đầm đìa, chàng trai đau xót cho số phận của mình, vừa nức nở và lôi chiếc khăn ra. Tay lấy khăn, miệng chàng đọc những dòng thơ.

Đừng mắng nhiếc chàng, đừng khuất phục
Chàng chẳng nghe thói dữ của con người
Đừng chờ đợi cuộc hẹn hò tình tứ
Chàng tránh xa khỏi bụi đời nhân thế.
Kiếp gian truân là nguyên nhân bao tai vạ,
Nó cướp đi niềm hạnh phúc của đôi ta;
Uống một líều thuốc độc và chờ đợi,
Để mỗi người được nâng chén đến cùng.

Khi chàng trai đọc xong khổ thơ trên, Tagiơ al-Muluc hỏi chàng:
- Ta thấy sự đời cửa nhà ngươi thật buồn bã. Hãy giải thích cho ta biết: Tại sao ngươi lại khóc khi nhìn thấy chiếc khăn đó?
Khi đó, chàng trai đã trải chiếc khăn trước mặt hoàng tử, trên đó có thêu đôi linh dương - một thêu bằng vàng, một thêu bằng bạc. Trên cổ con linh dương có chiếc vòng đính ngọc trai.
Tagiơ al-Muluc nhìn chiếc khăn và rất khâm phục tài nghệ thêu nên những hình ảnh đó. Chàng nói:
- Vinh quang thuộc về thánh Ala, đấng đã dạy con người sự tinh xảo đến như vậy.
Nóng lòng nóng ruột muốn biết nỗi gian truân của chàng trai, Tagiơ al - Muluc nói:
- Bây giờ hãy kể cho ta nghe câu chuyện của mình!
Thưa điện hạ, - chàng trai nói, - cha thần là một thương gia nổi tiếng và thánh Ala đã không cho ông những đứa con khác, ngoài thần. Thần có một đứa em gái con ông chú. Thần và nàng cùng được giáo dục trong gia đình thần - bởi lẽ cha nàng đã mất sớm. Trước khi chết, chú ấy đã hứa với cha thần là sẽ gả con gái cho thần. Một hôm, cha thần đã nói với mẹ thần: “Năm nay đã đến lúc chúng ta phải tổ chức đám cưới cho thằng Adix và con Adixa để ràng  buộc chúng bằng thỏa thuận kết hôn”.
Thế là cha mẹ thần bắt tay vào việc chuẩn bị cho đám cưới. Lo toan tất cả mọi thứ cần thiết cho tiệc cưới đâu vào đấy cha thần quyết định lập giấy thỏa thuận kết hôn ngay sau lễ cầu kinh ngày thứ sáu. Ông đã thông báo chuyện này cho bạn bè của mình trong số các thương gia và các thị dân và mời họ tới dự tiệc cưới. Bà mẹ cũng mời họ hàng và bà con thân thích tới dự. Ngày thứ sáu tới, người nhà thần trang hoàng một phòng lớn cho bữa tiệc, lau chùi sàn nhà bằng đá cẩm thạch, sau đó trải thảm và mang tới những đồ dùng cần thiết, trang trí tường xung quanh bằng những thứ vải có màu sắc rực rỡ. Những người được mời đã tề tựu tới nhà thần sau ngày lễ thứ sáu. Bố thần đã sai bưng mâm cỗ ra. Mọi thứ đã chuẩn bị sẵn sàng, chỉ còn việc hoàn tất thỏa thuận kết hôn. Bà mẹ đưa cho thần bộ quần áo cưới may bằng vải quý hiếm và sai thần tới nhà tắm để tắm rửa trước lễ hội. Tắm xong, thần mặc bộ quần áo mới rất đẹp có vẩy hương liệu thơm tho, rồi chuẩn bị tới thánh đường, nhưng lại sực nhớ ra mình phải tới chỗ người bạn để mời anh ta đến làm chứng khi ký thỏa thuận kết hôn. Thần định tới tìm anh bạn rồi tới thánh đường vào lúc cầu kinh. Nhưng thần không biết rằng: thần đã lạc ra một đường phố mà trước đó thần chưa hề tới. Ở nhà tắm ra, thần thấy nóng nực khó chịu, vì phải đóng bộ trong bộ quần áo mới nặng nề, tẩm nước hoa nồng nặc. Để nghỉ một lúc cho thoáng, thần ngồi xuống chiếc ghế đá ở đầu phố có trải chiếc khăn thêu. Ngày hôm đó trời rất nóng nực, mồ hôi ở trán thần chảy xuống như suối mà chiếc khăn thần lại ngồi lên trên, nên thần không có gì để lau mặt. Thần định lấy tay áo chùi mồ hôi, nhưng bỗng nhiên có một chiếc khăn trắng rơi xuống cạnh chân thần, sực mùi thơm phức của nước hoa. Nó tuyệt vời đến nỗi chỉ cần sờ tới, người bệnh đã khỏi bệnh! Nhặt chiếc khăn, thần ngạc nhiên nhìn lên xem nó ở đâu rơi xuống, và ánh mắt thần đã bắt gặp ánh mắt của người đã thêu nên đôi linh dương ấy. Chưa bao giờ thần được mục kích một khuôn mặt đẹp tuyệt vời như khuôn mặt cúi nhìn thần từ khung cửa sổ có chấn song đồng. Khi nàng thấy thần đã nhận ra thì nàng lấy ngón tay trỏ đặt lên môi và sau đó lại đặt lên ngực, rồi biến mất sau những song cửa.
Thần đứng như trời trồng vì bị khuôn mặt và ánh mắt nàng yểm bùa, mà không nghe thấy một lời nói và cũng không hiểu ý nghĩa cử chỉ của nàng, còn cánh cửa sổ thì đã được đóng lại kỹ càng. Thần đã ở lại đó cho tới xế chiều, nhưng cũng không nghe thấy gì và không nhìn thấy gì thêm. Chuẩn bị ra về, thần nhặt chiếc khăn và giở ra. Mùi nước hoa bao trùm lấy thần, gợi nên một sự hoan lạc, làm thần có cảm giác như đang ở chốn thiên đường. Từ trong chiếc khăn rơi ra một mảnh giấy cũng được xức nước hoa, trên đó có đề những vần thơ sau:
Ôi tuyệt vời những xoắn tóc trên gương mặt ửng hồng!
Chỉ tạo hóa mới phú cho cặp mày ngài.
Chàng ra đời đã làm cho mặt trăng ghen tỵ.
Bằng sắc dẹp của mình chàng làm bao người ngây ngất,
Mãnh liệt như sư tử vờn mồi.
Đọc khổ thơ xong, thần đã bị những mơ tưởng hão huyền và những ước mong ngọt ngào mê hoặc. Giấu chiếc khăn và mảnh giấy vào ngực áo, thần vội vã trở về nhà mà không lường trước được tai họa nào chứa đựng trong đó, tới tận khuya thần mới về tới nhà. Cô em họ đang ngồi khóc sướt mướt. Vừa nhìn thấy thần, cô ta đứng phắt dậy, vội vàng lau nước mắt và niềm nở đón thần, ân cần hỏi về nguyên cớ thần biến mất. Không chờ thần trả lời, cô ấy đã kể lại cho thần nghe rằng đã có rất nhiều người sang trọng tới nhà thần, rằng quan tòa và những người làm chứng đã ngồi đợi rất lâu để ký thỏa thuận kết hôn. Nhưng rồi khách khứa đã không thể đợi tiếp được và ai trở về nhà nấy trong tâm trạng chán chường. “Cha đã giận dữ một cách đáng sợ vì anh đi mất biến, - cô ấy nói, - và thề rằng chỉ sang năm mới tổ chức đám cưới cho chúng ta, bởi vì ông đã chi phí tất cả tiền bạc tiết kiệm được cho đám cưới không thành ngày hôm nay. Anh ơi, anh hãy kể có chuyện gì xảy ra với anh hôm nay vậy? Tại sao anh không về nhà đúng giờ?”. “Cô bé ơi, tốt nhất là  không nên hỏi điều gì đã đến với anh” - thần trả lời.
Sau đó, vì không giấu được, thần đã kể cho cô ta nghe từ đầu đến cuối câu chuyện: về chiếc khăn, về những con linh dương, về tờ giấy có đề bài thơ, rồi đưa ra những thứ đó cho cô ta xem. Cô ta đọc bài thơ và nước mắt chảy ròng ròng xuống đôi gò má. Thần đã không đoái hoài tới chuyện đó, vì những ý nghĩ của thần đang hướng tới người đã ném cho thần chiếc khăn. Ôi, thần muốn được gặp lại nàng biết nhường nào, được gắn số phận mình với nàng mãi mãi, được trở thành chồng nàng và thoát khỏi cô em họ! Sau một thời gian làm quen rất lâu, thần mới có dịp vào khu vườn, sau đó vào ngôi nhà người yêu, chiếm đoạt trái tim nàng và kề gần cùng nàng. Nàng thật xinh đẹp, tên nàng là Đalila nhẫn tâm. Cứ mỗi buổi sáng, thần lại đến với Đalila và đã cùng nàng ăn uống, đùa cợt và tận hưởng khoái cảm của tình yêu, rồi chỉ về nhà vào lúc đêm khuya.
Một hôm, khi về nhà, thần thấy cô em họ đang khóc sướt mướt. Vừa đặt tay lên ngực, vừa khóc, cô ta đọc khổ thơ:

Kẻ lang thang đã vẫy vùng vươn tới,
Phải chia ly cảnh đầm ấm gia đình,
Để thưởng thức hoa đồng cỏ nội
Xứ Hygiax, khiến lòng nàng tỏa sáng,
Và những dòng sông nước mắt trong veo
Sẵn sàng dập tắt lửa thiêu hoang mạc.

Nói xong, cô ta quay lại. Khi nhìn thấy thần, cô đã lấy tay áo lau nước mắt, mỉm cười và chào đón thần. Run lên vì sự phục tùng quá đáng của cô ta, thần đã lấy chân đạp lên ngực cô ta. Cô ta ngã lăn quay ra và va đầu vào cột nhà, trán bị sứt và máu chảy ròng ròng. Nhưng cô ta lại không khóc và không tức giận thần. Tỉnh lại, cô ta đốt một mảnh giẻ rồi rắc tro lên vết thương, sau đó băng trán lại và lau sạch vũng máu dưới sàn nhà. Cô ta xử sự đúng như không có chuyện gì xảy ra. Xong việc, Adixa đến gần thần, vừa cười vừa nói: “Anh yêu quý, cầu thánh Ala, thậm chí trong ý nghĩ em cũng không tức giận hoặc cười cợt anh. Em bận bịu với mình quá đáng, vì đầu em bị đau. Rõ ràng là em cần phải chảy máu, nên điều đó đã xảy ra và đầu em sẽ không đau nữa”. Nói xong, cô ta đã âu yếm và làm cho thần bớt giận. Nhưng những lời lẽ tốt lành của cô ta không hề làm cho thần vui lên chút nào: phải ở xa nàng Đalila, người đã đưa cho thần chiếc khăn kỳ điệu, nên nỗi buồn và niềm đau, lòng ham muốn và uất hận đã xâm chiếm tâm hồn thần.
Cô em họ đã dọn bữa ăn tối cho thần, nhưng thần đã lấy chân đá phăng mâm cơm, thức ăn bắn tưng tóe khắp sàn nhà. “Người đang yêu giống như một kẻ hứng chịu, - thần nói,- phải cách xa người yêu thì anh ta chán ngấy những món ăn, và giấc mơ ngọt ngào cũng không xứng đáng với anh ta”. - “Đừng buồn anh ạ, Adixa nhẹ nhàng nói, - cầu thánh Ala, tất cả những hành động của anh chỉ chứng tỏ chiều sâu nặng tình cảm của anh đối với người yêu”.
Nói xong, Adixa đứng dậy, nước mắt đầm đìa, thu dọn bát đĩa bị vỡ, lau sàn và kể chuyện cho thần nghe.

(Xem tiếp phần 2 câu truyện cổ Chiếc khăn thêu)