Enki, hay còn gọi là Ea, là vị thủy thần của Lưỡng Hà, thần của nghề thủ công, trí tuệ và ma thuật, người bảo trợ của thành phố Eridu, cũng là "cha đẻ" của loài người. Nguyên do là ban đầu thế giới chỉ có những vị thần sinh sống. Họ phải làm việc vất vả để có cái ăn, bèn bàn bạc với nhau tìm cách làm cho công việc bớt nặng nhọc. Thần Enki nói rằng hãy tạo ra một giống loài có thể thay họ làm việc, vậy là ông nặn ra những hình nhân từ đất sét và thổi linh hồn vào đó để tạo ra con người. Kể từ đó con người lao động để lấp đầy bàn ăn của các vị thần. (Đây là tích được kể lại trong sử thi Gilgamesh, khác với sử thi Enuma Elish lại kể Marduk mới là thần tạo ra con người từ đất sét trộn với máu của Kingu).
Tuy chưa từng trở thành vua của chư thần, nhưng Enki luôn là vị cố vấn mà mọi vị thần tìm kiếm khi gặp khó khăn. Chính Enki đã phát hiện ra âm mưu tiêu diệt thế hệ thần trẻ của vị thần nước ngọt hỗn mang Apzu. Enki đã dùng phép thuật của mình ru ngủ Apzu, rồi giam cầm vị thần này xuống dưới thánh điện E-Abzu. Tương truyền Enki đã hấp thụ một phần sức mạnh của Apzu để trở thành vị thần của nước
Nhưng khác với dòng nước hỗn mang tàn phá của Apzu và Tiamat, dòng nước của Enki lại cực kì ôn hòa, mang đến sự sống cho trần gian, vì thế ông được coi là vị thần của sự sống. Biểu tượng của ông là dê và cá, và cả dê-cá (giống con biểu tượng của sao Ma Kết)
Sau khi cuộc chiến giữa hai thế hệ thần kết thúc (trận này Enki còn bận phong ấn Abzu nên không tham chiến), chính Enki đã dòng những miếng đất thấm máu của Kingu để nặn nên loài người. Sau đó, Enki còn lừa các vị thần khác để lấy trộm "me" của thiên giới mang cho loài người (nói cho dễ hiểu thì "me" là tượng trưng cho trí tuệ, nghệ thuật,...). Khi các vị thần tuyên bố tận diệt loài người bằng đại hồng thủy, chính Enki đã bí mật báo mộng cho Atrahasis để ông đóng thuyền thoát nạn.
Là vị thần của sự sống, đối thủ lớn nhất mà Enki phải đối đầu chính là Kur - con rồng khổng lồ kiêm bá chủ đầu tiên của địa phủ. Cuộc chiến của họ là cuộc chiến giữa sự sống và cái chết. Hai bên đã giao tranh cực kì ác liệt trong một thời gian dài. Tuy kết quả của cuộc chiến chưa từng được kể lại, nhưng căn cứ vào việc Kur sau đó biến mất còn Enki vẫn tiếp tục hiện diện thì có lẽ người chiến thắng là Enki.
Enki còn tạo ra nhiều ngôn ngữ khiến loài người không hiểu nhau được, và dối lừa con người khiến họ không thể có được sự bất tử. Chuyện kể rằng con người đầu tiên được tạo ra là chàng Adapa, vua thành Eridu. Phận làm vua, trị vì một đô thành, nhưng Adapa còn có sở thích giong thuyền ngao du đây đó. Một ngày nọ, một cơn gió nam đánh chìm thuyền của Adapa khiến chàng nổi cơn thịnh nộ bẻ gãy đôi cánh của gió nam. Thần Anu hay tin, đòi Adapa phải lên chầu để giải trình. Chàng lo lắng tới hỏi "cha loài người" Enki cách ứng đối sao cho thỏa đáng, thì được Enki dặn rằng nếu Anu ban cho thức ăn thì phải từ chối, bởi đó là thức ăn của tử thần. Adapa tin tưởng làm y như vậy, từ chối bữa tiệc thần Anu bày ra, thì Anu cười phá lên, đáp rằng Enki đã lừa chàng. Đó là đồ ăn thức uống ban sự bất tử đến cho con người, nhưng vì Enki không muốn loài người bất tử mà đã lừa Adapa đánh mất cơ hội thiên thu cho nhân loại.