Sự tìch con ve sầu hay chuyện tình của nữ thần rạng đông Eos

Nữ thần rạng đông Eos với ngón tay hồng ngày ngày đưa bình minh tới cũng có một điển tích thú vị, mà từ điển tích này của nàng, người chị Selene mới có sáng kiến vĩ đại là giữ chàng Endymion ngủ mãi. Câu chuyện bắt đầu khi nàng Eos ngón tay hồng này mê chàng Ares như điếu đổ, và chàng ta đã có cô vợ xinh đẹp nhất nhân gian là Aphrodite rồi nên chẳng buồn để tâm tới nàng Titan tội nghiệp này.

(Xem thêm Mối tình của Séléné với Endymion)

Aphrodite điên sôi cả máu. "Á à mày dám ve vãn chồng bà à, mày ve chồng bà đi bà cho mày biết tay", tôi có thể hình dung nữ thần nghĩ vậy, nên bằng tất cả sự điên rồ cơn ghen mang lại cho mọi phụ nữ, Aphrodite đã nguyền rủa Eos rằng nàng sẽ không bao giờ ngừng yêu kẻ khiến tim mình rung động. Một lời nguyền hết sức đáng yêu đúng không cả nhà? Sau đó một thời gian, Eos không dám ho he vươn tới Ares nữa, mà nàng si mê một người thường. Ôi quá buồn cho một cuộc tình, nàng ta sẽ yêu mãi một người thường dù chàng ta có xuống uống trà với Hades đi chăng nữa, lúc này lời nguyền của Aphrodite mới trở nên độ địa.

Tithonus, chàng hoàng tử đẹp trai, dũng cảm của thành Troy, chàng tập hợp đủ yêu cầu để các nàng ngả rạp trong lần đầu trông thấy. Và chính bởi vậy, Eos vô cùng lo lắng người mình yêu sẽ kết hôn với cô gái khác. Nàng đã giải quyết cơn lo này bằng phong cách rất đậm chất các vị thần: Bắt cóc. Chính xác, lại bắt cóc như Zeus, như Hades, như... nhiều thần khác bắt cóc con nhà người ta, Eos đã bắt luôn Tithonus khỏi thành Troy, đem về cung điện của mình. Và may mắn cho nàng rằng Tithonus cũng yêu nàng (vì nàng đẹp, có ông nào từ chối gái đẹp không? Không!). Tình yêu nồng cháy của cặp đôi này khiến mỗi sớm mai trời như đẹp hơn. Mỗi khi nàng vươn tay vén tấm rèm đen tuyền của màn đêm, cũng là lúc Tithonus ngắm nhìn nàng làm việc, Eos lại đỏ mặt. Những ngày ấy, người ta ví von rằng bình minh tựa thiếu nữ e ấp trước người mình yêu. Họ có với nhau hai người con trai, Memnon và Emathion, sau này trở thành các anh hùng. Song chẳng tình yêu đẹp nào tồn tại mãi.

Eos, ko những bắt Tithonus  mà còn bắt cả Ganymede và từ nhà hoàng gia thành Troy. Nhưng sau đó Zeus đánh cắp Ganymede.

Ngày nọ, Eos giật mình nhớ ra Tithonus là người thường, chẳng mấy chàng ta sẽ chết! Nàng bắt đầu lo lắng, làm sao có thể sống khi thiếu chàng đây? Nên Eos vội bay tới cầu xin vua của các vị thần, Zeus, hãy ban cho Tithonus sự bất tử như thần linh. Zeus cũng cảm động trước tình yêu màu hồng này, thêm vào đó muốn trả ơn cô về Ganymede, chấp nhận yêu cầu của nàng và Tithonus trở thành bất tử. Nhưng lúc này chúng ta mới thấy được sự thiếu sót cũng như cách Zeus cua rất gắt. Thần chỉ ban sự bất tử cho Tithonus, không ban cho chàng tuổi trẻ. Tithonus ngày một già yếu đi, những nếp nhăn xô đẩy trên vầng trán của chàng, tóc thì rụng như ngả rạ nhưng mãi chàng không chết. Nữ thần chỉ biết nhìn chồng mình cứ già yếu đi trong nỗi bất lực, không thể làm gì hơn là... đi tìm anh khác. Đúng rồi các bạn đọc không nhầm đâu. Eos quyết định bỏ chồng lại, chu du tìm anh người trần khác hoặc cặp kè với vị nam thần vô danh tiểu tốt nào đó, trong khi chồng cứ héo tàn dần. Tithonus luẩn quẩn trong cung điện của nàng tựa hồ bóng ma xám, u ám và khốn khổ. Chàng chỉ khao khát chết đi, ôi chết đi để đỡ đau đớn khi sống như này. Tithonus lặng ngắm bầu trời buổi sớm, ngắm nhìn người vợ đẹp đẽ của mình luôn căng tràn niềm vui trên bầu má hây hây. Ánh sáng ấm áp của nàng từng sưởi ấm cả thế giới trong anh, nhưng giờ đây, con tim héo hon của người già không phải thứ mà ánh nắng ban mai có thể chiếu sáng nữa rồi. Chàng chỉ cảm thấy cái lạnh lẽo mà nàng để lại khi ra đi.

Chàng ngồi tại cung điện của nàng, cứ hát mãi về cuộc đời của mình. Eos, dù đã bỏ chồng đi nhưng quá xót thương cho tình yêu của mình, Tithonus đã biến chàng thành một con ve sầu. Và Tithonus vẫn cứ hát mãi, hát mãi, tới khi kiệt sức chàng sẽ gạt bỏ lớp vỏ già nua, trở lại thành một con ve non rồi tiếp tục hát tới khi vạn vật bị huỷ diệt.

Eos và Tithonus có hai con trai, Memnon và Emathion. Memnon được người Hesperides nuôi dưỡng trên bờ biển Oceanus. Theo nhà sử học Diodorus Siculus, Tithonus, người đã đi từ phía đông thành Troy đến Assyria và thành lập Susa, đã bị mua chuộc bằng một cây nho vàng để gửi con trai Memnon đến cuộc chiến đấu tại thành Troy chống lại người Hy Lạp.