Nàng Vasilisa xinh đẹp

Trước đây rất lâu, trong lãnh địa của một Sa hoàng nào đó, có một cặp vợ chồng già cùng cô con gái Vasilisa sinh sống. Họ chỉ có một căn lều nhỏ làm nhà nhưng cuộc sống của họ rất thanh bình và hạnh phúc.

Tuy nhiên, ngay cả bầu trời trong xanh nhất cũng có thể trở nên u ám, và cuối cùng thì sự bất hạnh cũng bước qua ngưỡng cửa nhà họ. Người mẹ già ngã bệnh trầm trọng, rồi đến khi cảm thấy rằng cái chết của mình sắp tới gần, bà gọi Vasilisa tới bên giường, đưa cho cô một con búp bê nhỏ và dặn:

- Hãy làm như nó bảo, con yêu. Hãy chăm sóc tốt cho con búp bê nhỏ và đừng bao giờ cho ai xem nó. Nếu như có bất cứ chuyện gì xấu xảy ra với con thì hãy cho búp bê thứ gì đó để ăn và xin lời khuyên của nó. Nó sẽ giúp con thoát khỏi mọi rắc rối.

Và rồi người mẹ qua đời sau khi trao cho Vasilisa nụ hôn cuối cùng, nụ hôn chia li.

Người cha buồn rầu và đau lòng được một thời gian rồi sau đó ông ta tái hôn. Ông nghĩ rằng ông sẽ mang đến cho Vasilisa một người mẹ thứ hai, nhưng thay vì thế ông lại mang đến cho cô một người mẹ kế độc ác.

Bà mẹ kế có hai cô con gái riêng, họ là hai trong số những cô gái hằn học, ghê gớm và khó chiều nhất từng sống trên đời. Bà mẹ kế yêu chúng tha thiết, luôn luôn hôn hít và chiều chuộng chúng, song bà ta lại rầy la Vasilisa và chưa bao giờ để cho cô yên. Vasilisa cảm thấy thật bất hạnh vì mẹ kế và các chị kế mắng mỏ, gắt gỏng với cô, bắt cô làm việc quá sức mình. Họ mong rằng cô sẽ trở nên gầy gò, hốc hác với quá nhiều việc phải làm, và rằng gương mặt cô sẽ biến thành đen đủi, xấu xí bởi gió và nắng. Cả ngày họ nhằm vào cô, hết người này đến người kia la hét:

- Đến đây, Vasilisa. Mày ở đâu rồi Vasilisa ? Nhặt củi đi, đừng có mà chậm chạp đấy ! Nhóm lửa đi, nhào bột đi ! Rửa đĩa đi, vắt sữa bò đi! Cọ sàn nhà mau, ngay bây giờ! Làm việc đi và đừng có làm mất cả ngày đấy!

Vasilisa làm tất cả những gì cô bị sai bảo, cô hầu hạ tất cả mọi người và luôn làm việc nhà đúng giờ. Rồi từng ngày trôi qua cô lớn lên càng xinh đẹp hơn, đến mức mà vẻ đẹp của cô khó có thể vẽ lại được và khó có thể diễn tả bằng lời, nhưng đúng là một điều kỳ diệu thật sự và thật vui mừng khi được chiêm ngưỡng. Chính là con búp bê nhỏ đã giúp Vasilisa trong tất cả mọi việc.

Sáng sớm tinh mơ, Vasilisa sẽ vắt sữa bò và sau đó, khi tự khóa cửa nhốt mình trong phòng để thức ăn, cô cho búp bê chút sữa và nói:

- Tới đây nào, búp bê nhỏ, uống sữa đi em, búp bê yêu dấu của chị và chị sẽ kể cho em tất cả những rắc rối của chị.

Và búp bê sẽ uống sữa, làm hài lòng Vasilisa, làm mọi việc cho cô. Vasilisa ngồi dưới bóng râm kết hoa lên bím tóc của cô, còn những luống rau thì được nhổ cỏ, nước được mang tới, lửa được nhóm lên và cải bắp được tưới trước khi cô nhận biết được điều đó. Búp bê chỉ cho cô một loại thảo mộc được dùng để chống rám nắng, Vasilisa sử dụng nó và càng trở nên đẹp hơn.

Một ngày cuối thu, người cha rời khỏi nhà và không trông đợi được gì là ông sẽ quay về sớm. Bà mẹ kế và ba chị em bị bỏ lại đơn độc. Họ ngồi trong lều, bên ngoài trời thì tối, mưa và gió rít. Căn lều nằm ở bìa rừng của một khu rừng rậm rạp, và sống trong rừng là Baba – Yaga, một phù thủy ranh mãnh và xảo quyệt, người mà trong nháy mắt có thể nhai ngấu nghiến người khác.

Lúc này, bà mẹ kế đang giao việc cho mỗi chị em làm: đứa thứ nhất bà giao cho dệt đăng-ten, đứa thứ hai đan bít tất và Vasilisa thì quay sợi. Sau đó bà ta dập tắt hết tất cả lửa trong nhà ngoại trừ một miếng gỗ cháy ở góc nhà nơi ba chị em làm việc rồi đi ngủ.

Miếng gỗ cháy kêu răng rắc và tanh tách, được một lúc thì tắt. "Chúng ta làm gì đây ?" hai cô con gái của bà mẹ kế thốt lên. "Trong lều tối quá mà chúng ta lại phải làm việc. Một người trong số chúng ta phải tới nhà Baba–Yaga để xin lửa thôi".

"Chị sẽ không đi đâu." đứa lớn hơn trong hai đứa nói. "Chị đang làm đăng-ten và kim của chị đủ sáng cho chị nhìn thấy".

"Em cũng không đi." đứa thứ hai nói. "Em đang đan tất và hai cái kim của em đủ sáng để em nhìn thấy".

Rồi cả hai đứa cùng la lên: "Vasilisa là người phải đi xin lửa. Đến nhà Baba-Yaga ngay, Vasilisa !" Rồi chúng đẩy Vasilisa ra khỏi lều. Xung quanh cô là bóng đêm, rừng rậm và gió dữ dội; Vasilisa sợ hãi, cô bật khóc và lấy con búp bê nhỏ ra khỏi túi.
Nàng Vasilisa xinh đẹp ở túp lều chân gà của mụ phù thủy Baba-Yaga (tranh của Ivan Bilibin)

"Ôi búp bê nhỏ yêu quý ơi…" cô nói giữa những tiếng thổn thức. "Họ bắt chị đến nhà Baba–Yaga để xin lửa, và Baba-Yaga thì ăn thịt người, xương, tất thảy".

"Đừng lo lắng" búp bê trả lời. "Chị sẽ ổn thôi. Khi em ở cạnh chị thì không có bất cứ thứ gì tồi tệ xảy ra cho chị hết."

"cảm ơn vì đã an ủi chị, búp bê nhỏ." Vasilisa nói và cô bắt đầu lên đường.

Hoa hồng dại mọc như một bức tường quanh cô và trên bầu trời không hề có dấu hiệu nào của vầng trăng lưỡi liềm, không có ngôi sao nào chiếu sáng.

Vasilisa run rẩy đi về phía trước, giữ chặt búp bê nhỏ gần mình. Bất ngờ cô trông thấy một chàng trai ngồi trên lưng ngựa phi nước đại vượt qua. Anh ta mặc toàn màu trắng, con ngựa của anh ta màu trắng và bộ yên cương làm bằng bạc của con ngựa phát ra ánh sáng trắng trong bóng tối.

Bây giờ đã là bình minh, Vasilisa lê bước đi thì sẩy chân và vấp ngón chân vào rễ và gốc cây. Những giọt sương lấp lánh trên bím tóc dài của cô còn tay cô thì lạnh buốt và tê cóng.

Đột nhiên một kỵ sĩ khác phi ngựa nước đại qua. Anh ta mặc quần áo màu đỏ, con ngựa của anh ta màu đỏ và yên cương ngựa cũng là màu đỏ. Mặt trời mọc, khẽ chạm vào Vasilisa, sưởi ấm cô và làm tan những giọt sương trên tóc cô.

Vasilisa chưa bao giờ dừng lại nhưng cũng phải đi bộ mất cả ngày, và khi cô tiến đến một khoảng rừng thưa nhỏ thì trời cũng gần tối. Màn đêm buông xuống. Và trông kìa ! Những con mắt của những cái đầu lâu đội trên hàng rào bắt đầu bừng sáng, và trời trở nên sáng như thể ban ngày. Cô trông thấy một căn chòi gỗ đứng ở đó. Hàng rào xung quanh nó được làm từ xương người và đặt trên đỉnh là những cái đầu lâu. Cánh cổng không phải là cổng mà là xương chân người, những cái then cổng không phải là then mà là xương cánh tay và khóa cổng không phải là khóa mà là một chuỗi những cái răng nhọn.

Vasilisa khiếp đảm và đứng yên không nhúc nhích. Bỗng nhiên một kỵ sĩ phi ngựa đến. Anh ta mặc đồ màu đen, con ngựa của anh ta màu đen và yên cương ngựa cũng là màu đen. Kỵ sĩ phi nước đại tới cánh cổng và biến mất như thể tan vào không khí.