Trong thần thoại Lưỡng Hà, cũng tương tự các nền văn minh khác, ban đầu thế giới cũng bắt đầu bằng sự khởi nguyên. Tiamat vừa là biểu tượng của sự khởi nguyên, lại đồng thời đại diện cho sự hỗn mang, hủy diệt.
Khởi nguyên vũ trụ chỉ có mênh mông biển nước. Tiamat là vị nữ thần của đại dương, là vùng nước mặn nguyên thủy; khi hòa quyện với vùng nước ngọt của nam thần Apsu bỗng khởi sinh ra vạn vật và sự sống, cũng như đàn con là các vị thần trẻ. Lúc này, bà thường mang hình ảnh của một người phụ nữ hiền hòa, xinh đẹp, đấng sáng tạo nên vạn vật chúng sinh. Sự kết đôi của nước mặn và nước ngọt giúp vũ trụ hài hòa, thanh bình.
Thế nhưng, lại chính tay Tiamat đem đến sự hỗn loạn. Nguyên do là thế hệ con cháu mà họ sinh ra. Tiamat và Apsu đẻ ra hai vị nam thần, nữ thần của những vì sao Lahmu và Lahamu. Hai anh em lại lấy nhau, sinh ra hai vị thần đại diện cho bầu trời và mặt đất Anshar và Kishar. Anshar và Kishar lại sinh ra thần Tối cao Anu, vua của các vị thần, người cai trị bầu trời, chòm sao cùng mọi linh hồn và quỷ dữ.
Khi các vị thần sinh sôi quá nhiều và khiến thế gian trở nên náo động, Apsu có ý định giết bớt những đứa con của mình đi, nhưng cuối cùng lại bị ông chút trai Enki, con trai của Anu giết chết. Tức giận vì cái chết của chồng, Tiamat hóa thân thành một con rồng biển nhiều đầu hung bạo và tạo ra một đội quân 11 con quái vật nhằm tiêu diệt tất cả. Những đứa con của Tiamat phải kể tới: Bašmu (Độc Xà), Ušumgallu (Đại Long), Mušmaḫḫū (Thượng Xà), Mušḫuššu (Nộ Xà), Laḫmu (Mao Quái), Ugallu (Thời Tiết Quái), Uridimmu (Cuồng Sư), Girtablullû (Nhân Yết), Umū dabrūtu (Cuồng Phong), Kulullû (Nhân Ngư) and Kusarikku (Nhân Ngưu). Lãnh đạo đội quân quái vật là thần Kingu, đứa con chung của Apsu và Tiamat. Kingu được mẫu thân giao cho Phiến đá Định mệnh, tăng quyền lực của hắn lên gấp bội, mệnh lệnh hắn phán truyền chẳng kẻ nào dám chối cãi.
Trong thời điểm toàn bộ chư thần bất lực trước quyền năng của mẹ con Tiamat, thần bão tố Marduk (con trai của thần Enki và Ninhursag) được các vị thần truyền lại ngôi vương, một mình xông pha chiến trường đối đầu với bà cố tổ. Marduk đánh một trận long trời lở đất, cuối cùng dùng chiếc lưới của thần Anu giăng bẫy Tiamat rồi bắn tên giết chết bà ta, đoạn chặt đôi thân xác Tiamat ra làm hai phần để tạo ra trời và đất. Cũng từ đôi mắt của Tiamat chảy ra hai con sông lớn Tigris và Euphrates, chính là hai dòng sông tạo nên vùng châu thổ Lưỡng Hà sau này. Marduk lại tả xung hữu đột, bắt sống toàn bộ lũ quái vật con của Tiamat, và giết chết Kingu để dùng máu hắn trộn với đất sét tạo ra loài người. Người ta kể rằng giống loài rồng và những con quái vật cũng là do Tiamat để lại trên trần gian trước khi tử trận.