Ngày xưa, vào thời Vĩnh Trị nhà Lê, năm 1675, vua Lê Hi Tôn phải chống nhau với Mạc Kính Vụ, cháu Mạc Đăng Dung, kẻ võ tướng xuất thân thuyền chài đã chiếm đoạt ngôi vua trong một thời.

Truyền thuyết Đại Thánh Từ Đạo Hạnh là một trong những câu chuyện linh thiêng bậc nhất của Phật giáo và tín ngưỡng dân gian Việt Nam. Một vị thiền sư tài ba, đức độ, không chỉ tu hành đắc đạo mà còn chuyển kiếp làm vua, giúp nước an dân.

Phú Quốc là hòn đảo lớn nhất trong vịnh Xiêm La, hình dáng giống như con cá hóa long, đầu ở phía Bắc, đuôi ở phía Nam.

Theo văn hóa Á Đông, kể từ khi khai thiêng lập địa thì năm yếu tố Kim (kim loại), Mộc (cây cối), Thủy (nước), Hỏa (lửa) và Thổ (đất) cũng được sinh ra theo quy luật tương sinh và tương khắc để kiến thiết vạn vật, giúp muôn loài phát triển, được coi là năm yếu tố cơ bản của tự nhiên.

Truyền thuyết nói về Mẫu Thượng Ngàn, con gái của Sơn Tinh (tức Tàn Viên Sơn Thánh) và công chúa Mỵ Nương (trong truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh cùng cầu hồn Mỵ Nương, con gái vua Hùng).

Truyền thuyết bà Poh Nagar - Thiên Y A Na hay Bà mẹ xứ sở

Ở điện thờ Mẫu, thường đặt ba pho tượng nữ giống nhau, và chỉ khác ở trang phục, thì ở bên phải là Mẫu Thượng ngàn, ở giữa là Mẫu Liễu, còn bên trái là Mẫu Thoải.
Sau đây là truyền thuyết về Mẫu Thoải.

Chùa Thầy là một trong những ngôi chùa cổ kính và linh thiêng nhất tại Hà Nội, gắn liền với cuộc đời và sự nghiệp của Thiền sư Từ Đạo Hạnh – một vị chân tu huyền thoại với nhiều công lao cho nhân dân và Phật giáo Việt Nam.