Thời vua An Dương Vương, dân chúng xây thành Cổ Loa ngăn chặn giặc phương Bắc. Xây mãi không xong, nhà vua bèn lập đàn cầu tế. Trong lúc đó, một vị thần hiện ra dưới bóng con rùa vàng - tục ngữ gọi là thần Kim Quy - và dạy nhà vua cách xây thành. Thành xây xong, thần Kim Quy còn tặng nhà vua chiếc nỏ thần để bắn địch.

Vua Hùng Vương thứ 18 lúc cuối đời không có con trai, không muốn nhường ngôi cho cháu là Thục Phán mà lại muốn nhường ngôi cho con rể là Nguyễn Tuấn tức là Tản Viên. Thục Phán làm lạc tướng bộ lạc Tây Vu không phục liền đem quân đến tranh ngôi, xảy ra chiến tranh Hùng - Thục.

Xưa kí, nền văn minh lúa nước của người Văn Lang và sau này là người Âu Lạc đều để lại rất nhiều những mốc son trong lịch sử dân tộc. Từ thành Cổ Loa bất khả xâm phạm cho đến nỏ Liên Châu uy danh lừng lẫy, tất cả đều là những kỳ tích được làm nên từ trí tuệ và tài hoa của những Lạc tướng.