Truyện kể về chàng Tâm nghèo làm nghề nung đất, vô tình cứu cô Thắm, bị gài bẫy phải chữa bệnh cho quan lớn và công chúa. Với sự thông minh, hóm hỉnh và tình cảm chân thành, Tâm không chỉ vượt qua thử thách mà còn giành lại được tình yêu.

Ngày xưa, ở một ngôi làng nghèo, nơi chưa ai biết đến cây bèo, có một cô bé hiền lành đã dám hy sinh báu vật cuối cùng - đôi hoa tai ngọc quý do mẹ để lại - để cứu cánh đồng lúa khỏi mất mùa. Nhờ tấm lòng nhân hậu, cô được Bụt giúp đỡ, tạo ra loài bèo hoa dâu kỳ diệu, giúp cả làng thoát khỏi nạn đói. Về sau, người dân tôn kính cô là Bà Chúa Bèo và lập đền thờ tại Thái Bình.

Cậu bé Aưm hiếu thảo, sống cùng mẹ giữa thời kỳ hạn hán khắc nghiệt. Một giấc mơ kỳ lạ đã mang đến cho Aưm một loại quả lạ với hạt vàng óng, từ đó trở thành cây ngô – cứu cả bản làng thoát khỏi đói khát.

Ngày xưa trời và đất rất gần nhau, trời ở sát mặt đất đến mức người trần gian giơ chày lên giã gạo cũng chạm vào bụng.

Xưa có 2 người ở tỉnh xa cùng đi lính với nhau và sống với nhau rất thân thiết. Đến lúc thôi lính về nhà thì một người làm nên giầu có, còn người kia vẫn nghèo đói.

Ngày xưa có anh học trò nghèo. Ban ngày anh phải đi làm mướn để có tiền đi học. Anh sống cực khổ tới năm 30 tuổi mà vẫn nghèo xác nghèo xơ.

Ngày xưa, nhà ông phú hộ nọ có 4 người con trai. Đến ngày ông sắp xuống suối vàng, biết mình sắp chết, ông gọi 4 người con đến, dặn dò các con phải chia gia tài của cha làm 4 phần chia đều cho nhau.