Ngày xưa, có nội tán Nguyễn Khoa Đăng là người có tài xử đoán. Khi còn làm một chức quan nhỏ, ông đến trị nhậm hạt nào thường được mọi người mến phục, không chỉ vì tài xét xử mà còn vì lòng tốt của ông lúc nào cũng lo trừ hại cho dân.

Trong truyện, một chàng học trò hiền lành nhưng gan dạ đã đối mặt với ba con quỷ hung tợn, không chỉ cứu sống người con gái phú hộ mà còn nhận được những báu vật ma thuật kỳ diệu.

Ở buôn làng người Ba Na, cô gái út Bia Nát bị mẹ đuổi khỏi nhà vì không chịu lấy người giàu mà lại muốn cưới một anh đốt than nghèo khổ. Với trái tim chân thành và sự dũng cảm, Bia Nát băng rừng vượt suối đi tìm người chồng trong mơ. Nhờ tình yêu, sự hy sinh và lòng tốt, nàng đã biến điều kỳ diệu thành hiện thực.